Zmiany przepisów dotyczących nawożenia azotem od 1 maja 2016 r.
Ministerstwo środowiska, ministerstwo rolnictwa oraz Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej przygotowały projekt „Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych”, który będzie wdrażany na terenie całego kraju.
Obecnie trwają konsultacje społeczne. Poniżej omawiamy planowane zasady dotyczące okresów nawożenia azotem.
Skutki niekorzystnego wyroku
Przygotowanie programu jest efektem niekorzystnego wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z listopada ubiegłego roku, który uznał, że Polska nie wywiązała się ze zobowiązań, wynikających z dyrektywy azotanowej, dotyczących ochrony wód przed zanieczyszczeniem azotanami. Skargę przeciwko Polsce w styczniu 2013 r. wniosła Komisja Europejska, która uznała nasze działania za niewystarczające, aby te przepisy wdrożyć.
Zarzuciła także polskim władzom, że nie określiły precyzyjnie wód zagrożonych zanieczyszczeniem azotanami pochodzenia rolniczego, nie wskazały wystarczającej liczby strefy zagrożonych, ani nie podjęły środków mających na celu zwalczanie zanieczyszczeń azotanami w tych strefach.
Dużo azotu mineralnego w glebie po burakach
Obecnie wyznaczonych jest 48 obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego (OSN), które zajmują łącznie 4,46 proc. powierzchni Polski. Ministerstwa środowiska oraz rolnictwa i rozwoju wsi zmieniły podejście do realizacji dyrektywy azotanowej w kraju, polegające na wdrożeniu programu na terenie całego kraju, bez konieczności wyznaczania OSN.
Program działań, który będzie obowiązywał na terenie całego kraju od 1 maja 2016 r., zostanie wprowadzony rozporządzeniem Rady Ministrów.
Cel programu
Celem programu jest zmniejszanie zanieczyszczenia wód spowodowanego lub wywołanego przez związki azotu pochodzące ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszym zanieczyszczeniem tego rodzaju (założenia projektu wersja z 12 maja 2015 r.).
Podczas obowiązywania programu, podejmowane działania będą ukierunkowane na eliminowanie błędów w praktyce rolniczej, poprzez wdrożenie obowiązkowych środków zaradczych do stosowania przez prowadzących działalność rolniczą.
Wsparciem do realizacji działań będzie stałe edukowanie prowadzących działalność rolniczą w zakresie dobrych praktyk rolniczych oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów ochrony środowiska istniejących na obszarze ich gospodarowania, przez doradztwo i szkolenia.
Okresy nawożenia
Zabronione jest stosowanie nawozów i środków do użyźniania gleb w okresach, gdy zawarte w nich składniki mogą zostać wymyte do wód gruntowych lub zmyte do wód powierzchniowych, powodując ich zanieczyszczenie (będzie obowiązywać od 1 maja 2016 r.).
Nawozy i środki do użyźniania gleb na użytkach rolnych stosuje się w okresach podanych w tabeli (będzie obowiązywać od 1 marca 2017 r.).
Tabela. Okresy stosowania nawozów i środków do użyźniania gleb
|
Rodzaj gruntów |
Nawozy naturalne, organiczne i środki do użyźniania gleby |
Nawozy azotowe mineralne |
|
|
stałe |
płynne |
||
|
Grunty orne |
1 marca – 31 października1 |
1 marca – 31 października1, 2 |
|
|
Grunty orne na terenie wydzielonych gmin w woj. warmińsko-mazurskim i podlaskim (załącznik 2 do projektu) |
2 marca – 20 października1 |
||
|
Uprawy trwałe |
1 marca – 30 listopada |
1 marca – 20 listopada |
1 marca – 30 września |
|
Trwałe użytki zielone |
|||
|
Grunty nieużytkowane rolniczo |
Nie stosuje się przez cały rok |
||
1dopuszcza się stosowanie nawozów od dnia 15 lutego, jeśli spełnione są łącznie następujące warunki:
- grunty, na których ma zostać zastosowany nawóz nie są zamarznięte powierzchniowo;
- nie są pokryte śniegiem lub wodą;
- nie są wysycone wodą.
Stosuj obornik jesienią. W pełni wykorzystaj zalety tego nawozu
2 termin 31 października nie dotyczy producentów buraków i kukurydzy, który zawarli umowę kontraktacyjną na dostawę buraków i kukurydzy po tym dniu. Dla nich jesienny termin graniczny stosowania nawozów mineralnych o zawartością azotu do 6 proc. z przyoranymi resztkami pożniwnymi to 30 listopada.
Umowę kontraktacyjną lub dowód dostawy buraków, kukurydzy, potwierdzające uprawienia do zastosowania nawozów mineralnych o zawartości azotu do 6 proc. po 31 października, należy przechowywać przez 3 lata.
***
Komentarz autora
W mojej ocenie, proponowane zmiany idą w dobrym kierunku. Skrócenie o miesiąc okresu, w którym można będzie stosować nawozy naturalne, organiczne i środki do użyźniania gleby nie spowoduje większych utrudnień dla rolników.
