Dywersyfikacja upraw kluczem do bezpieczeństwa żywnościowego
Ryż wraz z pszenicą, kukurydzą i soją stanowią 60 proc. produkowanej żywności. Foto_PAP/EPA Everett Kennedy Brown
Tylko cztery rośliny - pszenica, ryż, kukurydza i soja stanowią 60 proc. produkowanej na świecie żywności. W obliczu katastrofalnych zmian klimatycznych niezbędna jest szersza dywersyfikacja uprawianych roślin - uważa prof. Sayed Azam-Ali z Uniwersytetu w Nottingham w Wielkiej Brytanii.
Naukowiec jest orędownikiem szerszego wprowadzenia "zapomnianych gatunków" do powszechnego obiegu. Do pomysłów, które wciela w życie w ramach kierowanej przez siebie malezyjskiej organizacji Crops for the Future (CFF) - (Rośliny przyszłości), przekonywał podczas międzynarodowej konferencji Falling Walls, która odbywała się w Berlinie.
Chcesz dostać pełne dopłaty? Przestrzegaj dywersyfikacji upraw
Od 2015 roku będą obowiązywały nowe zasady przyznawania dopłat bezpośrednich. Jedną z nich jest wprowadzenie obowiązku dywersyfikacji upraw. Dotyczy to tylko tych rolników, którzy posiadają grunty orne o powierzchni powyżej 10 ha,...
Wśród głównych zagrożeń związanych z wielkimi monouprawami profesor wymienił potencjalne choroby. Jego zdaniem w przypadku zaatakowania przez chorobę tylko jednego gatunku z tych zbóż, narażone może zostać życie milionów osób. Do zniszczenia upraw czterech najczęściej uprawianych roślin mogą się też przyczynić zmiany klimatyczne.
- Nie zostały te rośliny stworzone po to, by były odporne, tylko, aby były wydajne - zwrócił uwagę naukowiec w rozmowie z PAP. W wyniku działalności człowieka w ostatnich latach zwiększyła się amplituda występujących temperatur - uprawiane rośliny muszą też sprostać suszom, a czasem nadmiarowi wody.
Czy zatem rozwiązaniem jest uprawa jednego, bardzo wytrzymałego gatunku? - Nie ma jednej superośliny, która mogłaby być numerem pięć. Musimy mieć całą listę takich gatunków i używać w różnych warunkach - powiedział naukowiec, podkreślając, że kluczem do bezpieczeństwa żywnościowego jest zdecydowanie większa różnorodność uprawianych gatunków.
Kontrola dywersyfikacji upraw do końca lipca. ARiMR potrzebuje więcej czasu
Drugi rok z rzędu kontrole w zakresie dywersyfikacji upraw będą prowadzone nie do połowy, lecz do końca lipca. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ponownie potrzebuje więcej czasu na prowadzenie inspekcji. Zgodnie z...
Okazuje się, że rozwiązanie problemu nie jest wcale modyfikowanie genetyczne roślin, ale szersze zastosowanie gatunków mało znanych. Azam-Ali przypomniał, że od początku wprowadzenia rolnictwa ludzie uprawiali 7 tys. gatunków roślin, a wiele zostało zapomnianych. Które z nich można zatem wprowadzić do szerszego użytku. Specjalista wymienił m.in. sorzychę ziemną, komosę ryżową czy moringę olejodajną.
Część z tych zapomnianych gatunków jest nie tylko bardziej wytrzymała na ekstremalne temperatury, ale również bogatsza w składniki odżywcze niż popularne gatunki szeroko stosowane w uprawach.
Profesor skupił się szczególnie na promocji sorzychy ziemnej (orzech Bambora). Roślina rośnie na obszarze Afryki subsaharyjskiej, a więc w bardzo wymagających warunkach klimatycznych. Uprawiają ją głównie kobiety. Jest bardzo pożywna, zasobna w białko, zawiera mało tłuszczu i jest smaczna. Jest też odporna na zmiany klimatyczne. Rośnie bez specjalnych zabiegów rolniczych.
Czarny rok dla rolnictwa. Anomalia pogodowe zdziesiątkowały uprawy
To był czarny rok we Włoszech dla wina, oliwy i miodu - taki bilans przedstawili rolnicy podkreślając, że znaczny spadek produkcji to przede wszystkim rezultat letnich anomalii pogodowych - przede wszystkim wielotygodniowej suszy. Miodu w ulach...
W wyniku analiz wykonanych przez badacza udało się ustalić, że sorzychę można uprawiać w różnych miejscach na świecie - w Ameryce Łacińskiej, subkontynencie indyjskim, w Australii czy w południowej części Europy. Orzech występuje też w południowo-wschodniej Azji.
Innym zapomnianym gatunkiem wskazanym przez naukowca jest moringa olejodajna, która rozprzestrzeniła się z Himalajów aż po Afrykę. To dziko rosnące drzewo na niemal jałowej ziemi. A co najważniejsze - jest bardzo bogata w składniki odżywcze.
Prof. Azam-Ali z nadzieją spogląda w przyszłość - kilka dni temu w obecności księcia Walii Karola otworzył Sieć Zapomnianej Żywności (Forgotten Foods Network) w ramach kierowanej przez siebie organizacji Crops for the Future. Celem globalnej inicjatywy jest zbieranie i dzielenie się informacjami na temat tradycyjnej, często zapomnianej żywności, przepisów i tradycji z nimi związanymi.
Według profesora obecnie zasadniczym problemem jest przekonanie ludzi do ich spożywani, aby nakłonić ich do eksperymentowania w kuchni z nowymi smakami. Wiele z zapomnianych roślin nie jest używano również z tego względu, że były uważane za te spożywane tylko przez biedotę. Do odwrócenia tego trendu mogą przyczynić się działania wizerunkowe.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
