Ponad 9,5 tys. udzielonych dotacji, blisko 16 tys. preferencyjnych pożyczek i kredytów dla gmin, organizacji pozarządowych i przedsiębiorców, a także 70 tys. uczniów oraz ponad 3,2 tys. nauczycieli przeszkolonych w różnych działaniach edukacyjnych. To bilans 30-letniej działalności Fundacji Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej, która w tym roku obchodzi jubileusz powstania.
Podczas wczorajszej konferencji prasowej w Warszawie, Artur Balazs, prezes kapituły EFRWP i jeden z jej założycieli oraz Krzysztof Podhajski, prezes fundacji podsumowali dotychczasowe dokonania organizacji oraz wskazali kierunki działań na przyszłość.
O konieczności uproszczenia procedur i odchudzeniu biurokracji w kontekście reformy Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) Unii Europejskiej rozmawiali w Jasionce na konferencji rolniczej m.in. ministrowie rolnictwa Grupy Wyszehradzkiej oraz...
Historia fundacji sięga początku 1990 r., kiedy na mocy umowy między polskim rządem, a Europejską Wspólnotą Gospodarczą (obecna Unia Europejska), środki finansowe pochodzące ze sprzedaży pomocy żywnościowej przyznanej Polsce w latach 1989-1990 przez EWG oraz inne kraje zachodnie, postanowiono przeznaczyć na rozwój polskiej wsi. Warunkiem przekazania tych środków było utworzenie pozarządowej organizacji, która zajęłaby się ich odpowiednim rozdysponowaniem. Sygnatariuszem tej umowy z ramienia Polski był Artur Balazs, ówczesny minister ds. warunków życia na wsi w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.
- Mam osobistą satysfakcję, że 30 lat temu udało się stworzyć taką organizację. Nie przypuszczałem, że przetrwa ta długo zmieniając rzeczywistość polskiej wsi - mówił prezes Balazs. - Uważam, że fundacja odcisnęła bardzo duże piętno na przebiegu transformacji i biegu zdarzeń na wsi. Odniosła sukcesy w zakresie zmian cywilizacyjnych i wyrównania poziomu życia między ludźmi ze wsi i z miasta. A różnice wówczas były bardzo duże – dodał. - Mało jest w Polsce gmin, z którymi fundacja by nie współpracowała.
Szczegółowo zakres działań fundacji przedstawił prezes Podhajski. Jak podkreślił, w pierwszych latach jej działalności, środki były kierowane głównie na niwelowanie barier i różnic związanych z infrastrukturą techniczną. Dzięki dotacjom i kredytom na gazyfikację i telefonizację tylko w latach 1990-1994 na terenach wiejskich powstało 120 tys. przyłączy telefonicznych i 300 tys. przyłączy gazowych, czyli 90% wszystkich przyłączy gazowych, zrealizowanych w tym okresie na terenach wiejskich.
Do 23 września Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej prowadzi nabór w ramach XXIV edycji konkursu wniosków Samorządowego Programu Pożyczkowego. Tegoroczna pula środków wynosi 12 mln zł. Z preferencyjnych pożyczek...
EFRWP wspierał również budowę dróg wiejskich, budowę, modernizację i wyposażenie szkół, ośrodków zdrowia i wiejskich składowisk odpadów. Fundacja angażowała się również w rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich. Dzięki preferencyjnym kredytom rolniczym wybudowano m.in. 140 młynów, 300 piekarni, 300 masarni, 140 mleczarni, 46 przetwórni owoców i warzyw, 37 wytwórni makaronów, 430 budynków inwentarskich, a blisko 3 tys. rolników kupiło maszyny i narzędzi do swoich gospodarstw.
- Po wstąpieniu Polski do UE w 2004 roku charakter działań fundacji uległ pewnym modyfikacjom - przyznał prezes Podhajski. - Bardziej skupiliśmy się na działalności związanej ze wsparciem edukacji młodzieży i realizacją programów prospołecznych - zaznaczył. Dodatkowe zajęcia przyrodnicze, ekonomiczne, nauka języka angielskiego, warsztaty muzyczne, lekcje z programowania i robotyki oraz szkolenia dla nauczycieli, to tylko część z projektów przeprowadzonych przez fundację w ostatnich latach. Do tej pory wzięło w nich udział prawie 70 tys. uczniów oraz ponad 3,2 tys. nauczycieli.
EFRWP wspiera także integrację i aktywizację lokalnych społeczności, zachęca do samoorganizacji, a także działa na rzecz rozwiązywania ważnych problemów społecznych. Ze wsparcia fundacji korzystają m.in. samorządy, organizacje pozarządowe, koła gospodyń wiejskich. Jak dotąd wsparła ona blisko 800 organizacji pozarządowych i nieformalnych grup działania z terenów wiejskich.
Ponad 50 mln zł na budowę lub modernizację sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, przydomowe oczyszczalnie ścieków, czy stacje uzdatnień wody otrzymają 42 gminy z woj. łódzkiego. Fundusze pochodzą z PROW. - Udało nam się pozyskać z...
W 2015 r. w Grodnie k. Międzyzdrojów (woj. zachodniopomorskie), fundacja otworzyła Centrum Współpracy Międzynarodowej, które jest miejscem realizacji projektów edukacyjnych, społecznych i kulturowych. Stanowi ono niejako uzupełnienie działań edukacyjnych i prospołecznych wspieranych przez EFRWP. W centrum, od 2016 r. cyklicznie organizowana jest konferencja pt. „Energetyka, Środowisko, Rolnictwo”, która porusza najistotniejsze tematy związane z odnawialnymi źródłami energii, ochroną wód i klimatu. W tym roku poświęcona będzie gospodarowaniu wodą, w kontekście występującej w ostatnich latach suszy.
Najmłodszym „dzieckiem” fundacji jest Forum Inicjatyw Społecznych, które realizuje projekty badawcze, wykonuje analizy i opracowania naukowe dotyczące aspektów związanych z rolnictwem oraz z życiem na obszarach wiejskich. Z opracowań tych korzystają m.in. administracja publiczna oraz organy unijne. Przy forum działa rada programowa na czele z prof. Jerzym Buzkiem, byłym premierem, a obecnie europarlamentarzystą.
Jednym z najbardziej znanych opracowań realizowanych w ramach forum jest Monitoring Rozwoju Obszarów Wiejskich, przygotowywany od 10 lat. Dotąd ukazały się trzy wydania MROW. W tym roku mają ruszyć prace nad kolejną jego odsłoną i zaprezentowane zostaną najprawdopodobniej w 2022 r. - To dokument, który ukazuje rozwój obszarów wiejskich w wielu aspektach, nie tylko pod kątem rolnictwa, ale także w kontekście społecznym, edukacyjnym i infrastrukturalnym – wyjaśniał prezes Podhajski.
ARiMR przekazała w ubiegłym roku kołom gospodyń wiejskich 29,7 mln zł. Otrzymane fundusze koła przeznaczają najczęściej na zakup strojów ludowych, sprzętu AGD, artykułów kuchennych i spożywczych. W komunikacie Agencji Restrukturyzacji...
W ramach Forum Inicjatyw Społecznych, fundacja organizuje również konferencje i debaty. Najważniejszym wydarzeniem jest organizowane od 19 lat Europejskie Forum Rolnicze, które odbędzie się i w tym roku 20-21 marca w Jasionce k. Rzeszowa. W programie znajduje się debata nt. kształtu Wspólnej Polityki Rolnej oraz przyszłej perspektywy finansowej z udziałem Janusza Wojciechowskiego, komisarza ds. rolnictwa oraz Jana K. Ardanowskiego, ministra rolnictwa.
Organizatorzy zaplanowali także dyskusję nt.: innowacji i nowoczesnych technologii w rolnictwie, nowoczesnej ochrony roślin, ograniczonych zasobów wodnych w Polsce, a także na temat możliwości eksportu żywności poza kraje UE, w kontekście Brexitu. Do 16 marca trwa rejestracja na to wydarzenie.
W ciągu 30 lat EFRWP przekazał na rozwój polskiej wsi ponad 1,5 mld zł i na tym nie zamierza poprzestawać. Jak wskazywał prezes Balazs, fundacja nadal będzie kładła duży nacisk na edukację, zwłaszcza pod kątem nowych trendów, jakimi są cyfryzacja, programowanie, czy ochrona środowiska. EFRWP zamierza też brać aktywny udział w debacie nt. przyszłości rolnictwa, WPR, zgłaszając własne pomysły i opinie na różne tematy.