Trzecia dawka azotu na jakość
Termin zastosowania trzeciej dawki zależy przede wszystkim od pogody. Fot_Paweł Bis
W okresie od kłoszenia do dojrzewania dostatek azotu wpływa na zawiązywanie ziarniaków i tworzenie ich masy. Liczba ziarniaków zależy od liczby kłosków oraz płodnych kwiatków w kłosku. Proces redukcji kwiatków najintensywniej zachodzi w okresie kłoszenia i kwitnienia. Ograniczyć go może optymalne zaopatrzenie w składniki pokarmowe i wodę.
W fazie tzw. nalewania ziarna, trwającej od fazy dojrzałości mlecznej do pełnej, tworzy się rzeczywisty plon ziarna, który w 85% zależy od warunków sprzyjających aktywności fotosyntetycznej liści. Zależy ona od stanu odżywienia roślin azotem, fosforem, magnezem, miedzią i potasem.
Do kiedy druga dawka azotu w pszenicy ozimej?
Przyjmuje się, że drugą dawkę azotu w pszenicy ozimej należy zastosować od końca fazy krzewienia (BBCH 29) do fazy 1. kolanka. (BBCH 31). Jej celem jest kształtowanie struktury łanu, a dokładnie liczby źdźbeł na jednostce powierzchni, liczby...
Gdy chłodno i deszczowo
Termin zastosowania trzeciej dawki zależy przede wszystkim od pogody, która w tym okresie bardzo wyraźnie wpływa na wykorzystanie azotu do budowania białka. W latach suchych, gdy pogoda sprzyja procesowi gromadzenia białek zapasowych oraz wpływa korzystnie na ilość glutenu i jego jakość, ilość azotu dostarczona roślinom może być mniejsza.
W latach mokrych, nawożenie azotem „na kłos” bardzo wyraźnie wpływa na wartość technologiczną pszenicy. W sytuacji jego niedostatku wzrasta zawartość skrobi w ziarnie, co prowadzi do spadku procentowej zawartości białka, ilości glutenu i zmniejszenia wartości wskaźnika sedymentacyjnego. Zatem w latach mokrych zapotrzebowanie pszenicy konsumpcyjnej na azot w tej fazie jest znaczne i nie może być pominięte.
Stosowanie azotu w trzeciej dawce ma największe znaczenie w warunkach zimnej i deszczowej pogody oraz braku słońca w okresie nalewania ziarna. W warunkach suszy wskazane jest wcześniejsze zastosowanie azotu, nawet już w fazie ukazania się liścia flagowego. Przyspieszając stosowanie trzeciej dawki azotu, zyskuje się czas, w którym opady mogą się pojawić i pszenica będzie mogła pobrać azot z gleby, bo stanie się on dostępny dla roślin.
Mniej azotu, reszta bez zmian
W roku gospodarczym 2018/2019 rolnicy zastosowali przeciętnie 67,7 kg azotu (N) na 1 ha użytków rolnych – wynika z danych GUS. To o 16 proc. mniej niż rok wcześniej (80,4 kg). Jednocześnie w zasadzie nie zmieniła się wysokość dawek...
Wpływ korzystnego stosowania azotu w okresie kłoszenia i późniejszym na wartość technologiczną ziarna potwierdzono w licznych badaniach prowadzonych w różnych warunkach środowiska. Wykazały one, że azot zastosowany trzykrotnie w okresie wegetacji (ruszenie wegetacji, faza strzelania w źdźbło i faza kłoszenia) w porównaniu do takiej samej dawki zastosowanej dwukrotnie (ruszenie wegetacji, faza strzelania w źdźbło) powoduje wzrost ilości białka, glutenu i wskaźnika sedymentacyjnego.
Forma azotu
Pszenica ozima pobiera dużo azotu. Składnik ten powinien być dostarczony do gleby, skąd jest pobierany przez korzenie. Problem pojawia się podczas suszy. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie azotu w postaci RSM. Roztwór saletrzano-mocznikowy zawiera wszystkie dostępne formy azotu (azotanową, amonową, amidową) w korzystnych proporcjach.
Płynna forma przyspiesza przyswajanie azotu przez rośliny i może być stosowana na wszystkich rodzajach gleb. Azot oraz mikroelementy można również dostarczyć w formie dokarmiania dolistnego roztworem mocznika. Wraz z osiąganiem późnych faz rozwojowych pszenica staje się wrażliwa na stężenie mocznika.
Maksymalne jego stężenie, jakie powinno się zastosować w fazie kłoszenia wynosi 5%, a w fazie dojrzałości mlecznej 4%. Stosując roztwór mocznika należy pamiętać o dostarczeniu siarki w formie siarczanu magnezu oraz mikroelementów.
Tabela 2. Wpływ nawożenia azotem na cechy jakościowe ziarna pszenicy ozimej (badania własne)
|
Cechy jakościowe |
Nawożenie azotem (kg/ha) |
|||||
|
0 |
40 |
80 |
120 |
160 |
200 |
|
|
Gęstość ziarna w stanie zsypnym kg/hl |
76,5 |
76,5 |
76,8 |
76,5 |
76,5 |
76,2 |
|
Liczba opadania (s) |
222 |
236 |
241 |
230 |
228 |
235 |
|
Zawartość białka (%) |
10,7 |
11,3 |
12,0 |
12,9 |
13,4 |
14,0 |
|
Ilość glutenu % |
25,0 |
27,9 |
31,4 |
33,5 |
34,8 |
37,5 |
|
Rozpływalność glutenu (mm) |
1,6 |
2,0 |
2,5 |
2,6 |
3,0 |
3,1 |
|
Wskaźnik sedymentacji Zelenyego (cm3) |
21,6 |
25,0 |
27,3 |
29,7 |
32,1 |
34,3 |
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 5 -2021 - ZAPRENUMERUJ
