Orka czy bez orki i jak głęboko? Politechnika przebadała
W technologii orkowej plon ziarna pszenicy ozimej wyniósł 6,37 t/ha. Foto_Piotr Gromadzki
W obiegowej opinii dotyczącej głębokości uprawy roli często słyszy się twierdzenie, że pod rzepak glebę należy uprawiać „głęboko”, a pod zboża „płytko”, zwłaszcza jeżeli są wysiewane na stanowisku po rzepaku. Opinia ta może oczywiście sprawdzać się w pewnych przypadkach, ale nie do końca jest prawdziwa, na co wskazują wyniki prowadzonych w tym kierunku badań naukowych.
Na Politechnice Koszalińskiej przeprowadzono badania polowe, których celem było zbadanie reakcji pszenicy ozimej na głębokość i technologię uprawy roli. Doświadczenia założono w sezonie wegetacyjnym 2017/2018 w towarowym gospodarstwie rolnym w woj. opolskim, na glebie średniozwięzłej klasy IVa.
Głęboka czy płytka uprawa bezorkowa pod pszenicę ozimą?
Decydując się na uprawę bezorkową gleb ciężkich należy zwracać szczególną uwagę na jej głębokość. Umiejętność doboru głębokości uprawy roli zyskuje na znaczeniu szczególnie w uproszczonych zmianowaniach, w których rośliny...
Pszenicę ozimą wysiano 15 października 2017 r. w obsadzie 280 szt/m2. Przedplonem był rzepak ozimy. Po zbiorze rzepaku wykonano podorywkę ścierniska stosując kompaktową bronę talerzową Carrier pracującą na głębokości 6 cm. Uprawa podstawowa obejmowała trzy warianty:
- uprawę orkową (orka na głębokość 25cm),
- głęboką uprawę bezorkową (agregat TopDown pracujący na głębokość 25cm),
- płytką uprawę bezorkową (agregat TopDown pracujący na głębokość 15cm).
Nawożenie oraz ochronę roślin prowadzono w taki sam sposób na całym polu doświadczalnym.
Wyniki badań
Jesień 2017 r. była wilgotna, co nie skłaniało pszenicy do intensywnej rozbudowy systemu korzeniowego. Wiosna oraz lato 2018 r. charakteryzowały się wyraźnym niedoborem opadów. Zjawiska te nałożyły się powodując nasiloną reakcję roślin.
Pszenica uprawiana w systemie orkowym wytworzyła przeciętnie 587 kłosów/m2, co można uznać za wartość zadowalającą w tych warunkach glebowych. Pszenica wysiewana po głębokiej uprawie bezorkowej wytworzyła przeciętnie o 8% więcej kłosów osiągając obsadę na poziomie 635 szt/m2.
Z pługiem czy bez?
Wśród polskich rolników coraz więcej zwolenników zyskuje bezorkowy system uprawy gleby. Czy jest lepszy od tradycyjnej orki? Na to pytanie każdy ma inną odpowiedź. Na co warto zwrócić uwagę przed podjęciem decyzji o...
Cechami roślin wyraźnie zróżnicowanymi przez technologie i głębokość uprawy były MTZ i masa ziarna z kłosa. MTZ w technologii orkowej wynosiła przeciętnie 37,15 g, natomiast w głębokiej uprawie bezorkowej była większa o 5% i wynosiła 38,96 g. Najmniejszą MTZ osiągały nasiona po płytkiej uprawie bezorkowej. Zjawisko to jest dość powszechnie obserwowane w analizowanych technologiach uprawy roli, a jego nasilenie pokrywa się z latami suchymi.
W badanych technologiach analizowano też masę ziarna z kłosa. Kłosy pochodzące z roślin uprawianych w technologii orkowej dostarczały przeciętnie 1,08 g nasion i była to masa zbliżona do tej, jaką uzyskiwano w płytkiej uprawie bezorkowej. Zastosowanie głębokiej uprawy bezorkowej pozwoliło kłosom wytworzyć o 4% większą masę nasion.
Najważniejszą cechą w badaniach był plon ziarna. Wielkość plonu uzyskanego w technologii orkowej wyniosła 6,37 t/ha. Stosując głęboką technologię bezorkową uzyskano plon większy o 11%. Płytka uprawa bezorkowa spowodowała negatywną reakcję pszenicy, której plon był mniejszy o 5% w porównaniu do osiągniętego w uprawie orkowej. Porównując jednak wyniki uzyskane w płytkiej i głębokiej uprawie bezorkowej należy zwrócić uwagę, że plon uzyskany po płytkiej uprawie bezorkowej był o prawie 15% mniejszy.
Tab. 1. Reakcja pszenicy ozimej na głębokość i technologię uprawy roli
|
Technologia uprawy roli |
Obsada kłosów (szt/m2) |
Masa ziarna z kłosa (g) |
MTZ (g)] |
Długość kłosa (cm) |
Plon ziarna (t/ha) |
|
Uprawa orkowa na 25cm |
587 |
1,08 |
37,15 |
8,34 |
6,37 |
|
Głęboka uprawa bezorkowa na 25cm |
635 |
1,12 |
38,96 |
8,46 |
7,09 |
|
Płytka uprawa bezorkowa na 15cm |
566 |
1,09 |
34,24 |
8,32 |
6,08 |
Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 9-2019 - ZAPRENUMERUJ
