Agregat dostosowany do potrzeb gospodarstwa
Niezbędnym narzędziem wykorzystywanym w integrowanej ochronie roślin jest agregat uprawowy, który pomaga stworzyć roślinom odpowiednie warunki glebowe do wzrostu i rozwoju. Przed wyruszeniem w pole warto więc sprawdzić, czy jest on odpowiednio wyposażony, aby spełnić to ważne zadanie.
Wybierając agregat uprawowy do swojego gospodarstwa należy kierować się kilkoma żelaznymi zasadami.
Wybór zależy od przeznaczenia
Po pierwsze, jego wielkość powinna być dostosowana do wielkości gospodarstwa oraz mocy ciągnika. Duże gospodarstwa powinny dysponować dużym agregatem, bo mały spowoduje, że uprawa będzie się przedłużać, co może opóźnić terminy siewu. Ponadto koszty jej przeprowadzenia będą większe, w związku z dużą ilością przejazdów, a dodatkowo gleba będzie narażona na nadmierne zagęszczenie.
Rzepak ozimy - bardzo prosta technologia dla każdego
Warto pamiętać, że zagęszczenie gleby jest zjawiskiem bardzo niepożądanym, powoduje bowiem zakłócenie warunków wodno-powietrznych w glebie, co ma negatywny wpływ na kondycję roślin, a w konsekwencji na wielkość i jakość plonu. Negatywne oddziaływanie ciągnika na glebę może wynosić nawet 0,8 m.
Uregulowanie stosunków wodno-powietrznych gleby jest procesem kosztownym, związanym z koniecznością użycia maszyn rolniczych pracujących głęboko. Dlatego, tam gdzie jest to możliwe, należy stosować duże agregaty, którymi szybko i dokładnie będzie można uprawić większą powierzchnię.
Po drugie, przy zakupie agregatu należy zwrócić uwagę na zintegrowanie jego zapotrzebowania na moc z mocą ciągnika, z którym będzie pracował. Zbyt duży agregat, który nie został dostosowany do mocy ciągnika sprawi, że nie będzie możliwe przeprowadzenie uprawy. Wielu rolników w takiej sytuacji podejmuje się spłycenia uprawy, a to jest zjawiskiem niepożądanym.
Płytsza uprawa niekorzystnie wpływa na wzrost i rozwój roślin, prowadzi przede wszystkim do słabszego rozwoju systemu korzeniowego. Co za tym idzie, ilość pobranej wody wraz z rozpuszczonymi w niej składnikami pokarmowymi będzie ograniczona i będzie jej zbyt mało dla maksymalnego wykorzystania potencjału plonotwórczego rośliny uprawnej.
Po trzecie, ważnym elementem, niezbędnym do prawidłowego wyboru agregatu uprawowego, jest rodzaj gleb, na których ma pracować.
Orka w dalszym ciągu dominuje na polach
Proste i złożone
Jest to podział agregatów w zależności od zadań jakie mają spełniać i rodzaju narzędzi wchodzących w ich skład. Agregaty proste służą tylko do uprawy przedsiewnej. Składają się z kilku narzędzi pracujących na różnych głębokościach. Ważne, aby narzędzia najgłębiej pracujące zostały umieszczone jako pierwsze, a te, które pracują płycej, na samym końcu.
Agregaty złożone mają do spełnienia więcej funkcji niż tylko uprawa. Podczas pracy agregaty te równocześnie uprawiają glebę oraz wysiewają materiał siewny (agregaty uprawowo-siewne). Dostępne są również na rynku złożone agregaty, które podczas pracy uprawiają glebę oraz wysiewają nawóz (agregaty uprawowo-nawozowe). Bardziej zaawansowane uprawiają glebę, wysiewają materiał siewny oraz nawóz (agregaty uprawowo-siewno-nawozowe).
Rolnicy uprawiający kilka czy kilkanaście tysięcy hektarów powinni rozważyć zakup tego ostatniego agregatu - jest to duża oszczędność czasu oraz energii w porównaniu z koniecznością wykonania każdej z wymienionych czynności oddzielnie.
Spotkania z rolnictwem precyzyjnym w RZD SGGW Wilanów-Obory
Czynne i bierne
To kolejny podział agregatów w zależności od oddziaływania na glebę. Czynne agregaty uprawowe zbudowane są na bazie maszyny rolniczej, np. bron wirnikowych, wahadłowych, czy obrotowych, połączonych z innymi narzędziami uprawowymi, których zadaniem jest kruszenie i ugniatanie wierzchniej warstwy gleby. Agregaty te wykazują duże zapotrzebowanie na moc - od 30 do 40 KW na jeden metr szerokości roboczej.
Trzeba pamiętać, że uprawa z wykorzystaniem tego typu agregatów odbywa się wolno, ponieważ żeby agregat spełnił zadanie powinien pracować z prędkością od 4 do 5 km/h. Agregaty czynne wykorzystuje się głównie do uprawy gleb ciężkich. Oddziałują one silnie na glebę, rozbijając bryły. Na glebach lekkich może dojść do ich nadmiernego rozpylenia. Dobrym rozwiązaniem na stanowiskach lekkich, ale nie tylko, są agregaty bierne. Obecnie, szczególnie w dużych gospodarstwach rolnych, wykorzystuje się stałe agregaty bierne, które zbudowane są z kilku narzędzi rolniczych trwale połączonych ze sobą.
W mniejszych gospodarstwach narzędzia uprawowe łączy się tylko czasowo. Bierne stałe agregaty uprawowe zbudowane są najczęściej z kilku rzędów różnych narzędzi rolniczych uzupełniających się wzajemnie. W pierwszym rzędzie znajdują się zęby kultywatora, następnie talerze bron oraz wały kruszące i strunowe. Dużym atutem agregatów biernych jest znaczna prędkość robocza - od 8 do 12 km/h.
Konserwująca uprawa roli
Trzeba pamiętać, że prędkość pracy w dużej mierze uzależniona jest od mocy ciągnika oraz rodzaju uprawianej gleby. Agregaty te mają mniejsze zapotrzebowanie na moc w porównaniu do agregatów czynnych. Na jeden metr szerokości roboczej potrzebują od 15 do 25 KW.
Dostosować do gleby i siewu
Narzędzia rolnicze wchodzące w skład agregatu muszą być bezwzględnie dostosowane do rodzaju uprawianej gleby oraz gatunku wysiewanej rośliny. Trzeba pamiętać, że innych warunków glebowych wymaga rzepak, innych kukurydza, czy burak cukrowy. Dlatego do uprawy trzeba podejść indywidualnie.
Zabiegi uprawowe pod rzepak ozimy powinny być przeprowadzone nieco płycej niż pod kukurydzę, ponieważ nasiona rzepaku umieszcza się w glebie płycej (1,5-3,5 cm) niż w przypadku kukurydzy, którą na glebach zwięzłych wysiewa się na głębokość 4-6 cm, a na glebach lżejszych 6-8 cm. Należy więc odpowiednio dobrać elementy robocze.
Agregat uprawowy przeznaczony pod siew rzepaku powinien być wyposażony w kultywator oraz wał strunowy, który dobrze zagęści wierzchnią warstwę gleby, znacząco ograniczając straty wody i korzystnie wpłynie na równomierność wschodów. W wyniku pracy wału strunowego cienka warstwa roli zostaje dobrze rozdrobniona, a pod nią znajduje się warstwa gleby lekko ugnieciona.
W uprawie pod rzepak należy unikać agregatów, które składają się wyłącznie z bron, bez połączenia z wałem. Agregat uprawowy pod uprawę kukurydzy powinien być wyposażony w kultywator o łapach sztywnych lub półsztywnych. Jego pracę, tak jak w przypadku rzepaku, powinien wieńczyć wał strunowy.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 10-2017 - ZAPRENUMERUJ
