Drogi azot? Sięgaj po łubin wąskolistny

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl

12-10-2021,8:15 Aktualizacja: 12-10-2021,8:12

A A A

Łubin wąskolistny jest, obok grochu, najważniejszym gatunkiem strączkowym w naszym kraju. Jedna z jego zalet to zdolność do współżycia z bakteriami brodawkowatymi wiążącymi wolny azot z powietrza, co powoduje, że w zasadzie nie wymaga nawożenia azotem mineralnym. Mało tego, pozostawiony po jego uprawie azot w glebie jest wykorzystywany przez rośliny następcze. Jak jest to ważne w sytuacji absurdalnych cen nawozów obecnie nie trzeba nikogo przekonywać.

Powierzchnia uprawy łubinu wąskolistnego w 2021 r. według danych ARiMR wyniosła 154 tys. ha. Gatunek ten wymaga gleb klas bonitacyjnych IIIb-IVa. Potencjał plonowania odmian łubinu wąskolistnego jest zróżnicowany, dlatego warto sięgać po najlepsze odmiany. Informację o nich można znaleźć w wynikach doświadczeń PDO prowadzonych przez COBORU.

Plon wzorca w dla łubinu wąskolistnego w tym roku wyniósł 23,1 dt/ha, rok wcześniej 19,9 dt/ha, a dwa lata wcześniej 23,5 dt/ha. Odmiany łubinu wąskolistnego dzieli się na dwie grupy: niesamokończące i samokończące. Pierwsze zwykle lepiej plonują. Natomiast drugie dają mniejsze plony, ale dojrzewają wcześniej i równomierniej niż niesamokończące. Nasiona o niskiej zawartości alkaloidów są wykorzystywane do celów pastewnych. Wszystkie odmiany łubinu wąskolistnego badane w doświadczeniach PDO w 2021 r. były odmianami niskoalkaloidowymi.

Różnica w plonowaniu najlepszej i najgorszej odmiany niesamokończącej łubinu wąskolistnego wyniosła 15 proc. wzorca (3,5 dt/ha) (tabela 1). U odmian samokończących było to 9 proc. wzorca (2,1 dt/ha).

A może wysiać łubin?

W ostatnich latach w Polsce obserwujemy problem wysokiego udziału zbóż w strukturze zasiewów, który powoduje „zmęczenie gleby” poprzez wyczerpywanie składników pokarmowych oraz wzrost fitotoksyczności...

czytaj więcej

Tabela 1. Zróżnicowanie plonowania odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku

Odmiana	Plon nasion (Proc. wzorca)
Wzorzec, dt/ha	23,1
niesamokończące
Najlepsza	108
Najgorsza	93
Różnica	15
samokończące
Najlepsza	100
Najgorsza	91
Różnica	9

Źródło: COBORU 2021.

Najlepiej plonującymi odmianami w skali całego kraju były: Koral, Agat i Swing (tabela 2).

Nowe odmiany roślin pastewnych 2021

Krajowy Rejestr odmian poszerzy się o 7 nowych odmian soi, 2 grochu siewnego i jedną łubinu wąskolistnego. Poza tym zostaną zarejestrowane 2 odmiany życicy trwałej i po jednej odmianie życicy wielokwiatowej, koniczyny łąkowej, lucerny siewnej i...

czytaj więcej

Tabela 2. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Koral	108
2	Agat	107
3	Swing	106
4	Dalbor	105
5	Neron	105
6	Tango	104
7	Roland	103
8	Zorba	102
9	Samba	101
10	Salsa	99

Źródło: COBORU 2021.

W grupie odmian samokończących badano, podobnie jak przed rokiem, trzy odmiany, a najlepiej plonowała odmiana Regent (tabela 3).

Tabela 3. Plonowanie odmian samokończących łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Regent	100
2	Homer	93
3	Szot	91

Źródło: COBORU 2021.

Wszystkie odmiany łubinu wąskolistnego uczestniczące w doświadczeniach PDO są wpisane do Krajowego Rejestru i pochodzą z krajowej hodowli.

Plonowanie łubinu wąskolistnego było zróżnicowane w poszczególnych rejonach kraju. Plon wzorca wynosił w woj. zachodniopomorskim i pomorskim 17,8 dt/ha, w warmińsko-mazurskim i podlaskim 20,5 dt/ha, w lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim 21,4 dt/ha, w łódzkim, mazowieckim i lubelskim 19,3 dt/ha, w dolnośląskim, opolskim i śląskim 29,2 dt/ha, a w małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim 33,1 dt/ha.

W woj. zachodniopomorskim i pomorskim najlepiej plonowały odmiany Tango i Swing (tabela 4), w warmińsko-mazurskim i podlaskim Koral, Agat i Neron (tabela 5), w lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim Tango i Samba (tabela 6), w łódzkim, mazowieckim i lubelskim Agat i Koral (tabela 7), w dolnośląskim, opolskim i śląskim Koral i Swing (tabela 8), a w małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim Roland i Dalbor (tabela 9).

Dobroczynne oddziaływanie bobowatych

Uprawa roślin bobowatych przynosi wiele korzyści dla środowiska glebowego i roślin następczych, dlatego są cennym elementem zmianowania. Bobowate mają głęboki, palowy system korzeniowy, który umożliwia pobieranie wody i...

czytaj więcej

Tabela 4. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. zachodniopomorskim i pomorskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Tango	115
2	Swing	113
3	Koral	108
4	Rumba	108
5	Agat	107
6	Neron	107
7	Dalbor	106
8	Samba	105
9	Zorba	104
10	Bolero	104

Źródło: COBORU 2021.

Odmiany łubinów polecane do uprawy 2021

W tym sezonie rekomenduje się do siewu 17 odmian łubinu wąskolistnego oraz 6 odmian łubinu żółtego. Wśród odmian łubinu wąskolistnego najszerzej polecane są Agat i Roland (w 11 województwach), a łubinu żółtego Puma (w...

czytaj więcej

Tabela 5. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. warmińsko-mazurskim i podlaskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Koral	114
2	Agat	112
3	Neron	112
4	Tango	107
5	Regent	106
6	Roland	105
7	Bolero	104
8	Samba	103
9	Dalbor	101
10	Swing	99

Źródło: COBORU 2021.

Nie zwlekaj ze strączkowymi

Trzecia dekada marca to idealny moment na siewy grochu, łubinów oraz bobiku, z soją jak wiadomo trzeba poczekać, ponieważ do kiełkowania wymaga wyższej temperatury i jest wrażliwa na przymrozki. Łubin wąskolistny rozpoczyna...

czytaj więcej

Tabela 6. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Tango	114
2	Samba	109
3	Agat	106
4	Neron	106
5	Bolero	103
6	Jowisz	103
7	Roland	102
8	Dalbor	101
9	Koral	100
10	Swing	99

Źródło: COBORU 2021.

Łubin wąskolistny: najlepsze odmiany 2020

Plon najlepszej odmiany łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w roku 2020 to ponad 22 dt/ha. Średni plon łubinu wąskolistnego w tym roku wyniósł 19,9 dt/ha, rok wcześniej 23,5 dt/ha, a dwa lata wcześniej 25,0 dt/ha. Różnica w...

czytaj więcej

Tabela 7. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. łódzkim, mazowieckim i lubelskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Agat	111
2	Koral	108
3	Swing	107
4	Neron	106
5	Regent	106
6	Dalbor	105
7	Roland	105
8	Zorba	105
9	Tango	101
10	Twist	101

Źródło: COBORU 2021.

Dokarmianie dolistne roślin strączkowych krzemem

Wyniki doświadczeń przeprowadzonych na całym świecie, ale także w naszym kraju dowodzą korzystnego wpływu stosowania dolistnego krzemu na plonowanie roślin strączkowych (bobowatych grubonasiennych). Najwięcej doświadczeń przeprowadzono z soją...

czytaj więcej

Tabela 8. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. dolnośląskim, opolskim i śląskim

Lp.	Odmiana	Proc. wzorca
1	Koral	115
2	Swing	113
3	Dalbor	106
4	Roland	105
5	Zorba	105
6	Agat	103
7	Neron	103
8	Rumba	102
9	Samba	101
10	Twist	101

Źródło: COBORU 2021.

Krzem pomaga też strączkowym

Standardowym zabiegiem w uprawie wielu gatunków roślin rolniczych jest aplikacja dolistna krzemu. Może ona też być z dobrym skutkiem stosowana na plantacjach roślin bobowatych grubonasiennych potocznie nazywanych strączkowymi. Chodzi: o...

czytaj więcej

Tabela 9. Plonowanie 10 najlepszych odmian łubinu wąskolistnego w badaniach PDO w 2021 roku w woj. małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim