Azot pod kukurydzę

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl

04-04-2020,12:00 Aktualizacja: 03-04-2020,16:16

A A A

Główną dawkę azotu stosuje się w uprawie kukurydzy przedsiewnie. Foto_Bogumił_Jasiński

Wykonując nawożenie azotem pod kukurydzę należy przestrzegać obowiązujących wszystkich rolników przepisów.

Od początku 2019 r. rolników obowiązują zaostrzone przepisy stosowania azotu. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia "Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu" (Dz. U. z 2020 r., poz. 243) maksymalna dawka azotu działającego ze wszystkich źródeł pod kukurydzę uprawianą zarówno na ziarno, jak i na kiszonkę, wynosi na glebach ciężkich i średnich 240 kg N/ha, na lekkich 216 kg N/ha, a na bardzo lekkich 192 kg N/ha.

Nawożenie kukurydzy stymuluje obsadę roślin i krzewienie

O powodzeniu w uprawie kukurydzy znacząco decyduje obsada roślin. Nawet najlepsza odmiana, przy nieodpowiednim zagęszczeniu nie ujawni w pełni swoich możliwości plonotwórczych. Według aktualnych zaleceń, w uprawie na ziarno, obsada kukurydzy...

czytaj więcej

Od tych wartości należy odjąć azot działający z gleby wiosną w warstwie 0-60 cm. Jeśli rolnik nie badał w tym roku jego zawartości na danym polu, to może wykorzystać wartości podane w załączniku do rozporządzenia:

66 kg N na glebach ciężkich;
62 kg N na glebach średnich;
59 kg N na glebach lekkich;
49 kg N na glebach lekkich.

Wykorzystanie azotu mineralnego z gleby przez kukurydzę przyjęto na poziomie 60 proc. Stąd ilość azotu działającego w glebie to odpowiednio: 40, 37, 35 i 29 kg N/ha. Maksymalna ilość azotu działającego, którą można zastosować w nawozach wynosi więc na glebach:

ciężkich: 200 (240 minus 40) kg N/ha;
średnich: 203 (240 minus 37) kg N/ha;
lekkich: 181 (216 minus 35) kg N/ha;
bardzo lekkich: 163 (192 minus 29) kg N/ha;

Wykorzystanie azotu z nawozów mineralnych wynosi 70 proc., a więc maksymalne dawki azotu, które można dostarczyć w nawozach to na glebach:

ciężkich: 286 (200 : 0,7) kg N/ha;
średnich: 290 (203 : 0,7) kg N/ha;
lekkich: 259 (181 : 0,7) kg N/ha;
bardzo lekkich: 233 (163 : 0,7) kg N/ha.

Jak plonowała kukurydza ziarnowa w PDO w 2019 roku?

Wybór odmiany kukurydzy do uprawy jest zadaniem wymagającym głębszej analizy. Jedną z ważniejszych cech, którą bierze się pod uwagę jest stabilność plonowania, a więc odmiana powinna osiągać zadowalające plony nawet w niesprzyjających...

czytaj więcej

Warto wyraźnie podkreślić, że są to maksymalne dawki, których zwykle się nie stosuje. Wyliczone maksymalne dawki azotu są znacznie większe niż rekomendowane przez IUNG-PIB (Jadczyszyn i in. 2010). Zgodnie z nimi przy średniej zawartości azotu mineralnego w glebie wczesną wiosną pod kukurydzę na ziarno przy oczekiwanym plonie 9 t/ha powinno się stosować 180 kg N/ha, a przy 10 t/ha - 200 kg N/ha. W przypadku uprawy na kiszonkę powinno to być 190 kg N/ha przy plonie zielonki 80 t/ha i 220 kg N/ha przy plonie 100 t/ha.

Wcześniejsze kalkulacje dotyczą sytuacji, gdy nie ma innych źródeł azotu dla roślin. Mogą nim być nawozy naturalne (obornik, gnojowica i gnojówka), poferment, ewentualnie kompost zastosowane pod kukurydzę, a w przypadku obornika także pod przedplon.

Przykład 1: jesienią pod kukurydzę wywieziono obornik bydlęcy w dawce 30 t/ha. Zawartość azotu w tym nawozie wynosi 3,3 kg na 1 t, a więc łącznie było to 99 kg N/ha. Równoważnik nawozowy dla jesiennego terminu stosowania obornika wynosi 0,35, więc ilość azotu działającego wynosi 35 kg N/ha (99 kg N/ha x 0,35) i o tyle trzeba zmniejszyć ilość azotu wnoszonego w nawozach mineralnych.

Przykład 2: jesienią pod przedplon kukurydzy zastosowano obornik bydlęcy w dawce 30 t/ha, to ilość azotu działającego należy ograniczyć o 15 kg N/ha (99 kg N/ha x 0,15).

Przykład 3: wiosną przyorano pod kukurydzę obornik bydlęcy w dawce 30 t/ha, ale równoważnik nawozowy dla tego terminu stosowania obornika wynosi 0,40, więc ilość azotu działającego wynosi 40 kg N/ha (99 kg N/ha x 0,40).

Przykład 4: jesienią na stanowisko pod kukurydzę zastosowano 30 m³ gnojowicy świńskiej. Ilość azotu działającego w tym przypadku wynosi 83 kg N/ha (30 m³ x 4,6 kg N x 0,60).

Przykład 5: wiosną pod kukurydzę rozlano 30 m³ gnojowicy świńskiej. Równoważnik nawozowy dla tego terminu aplikacji gnojowicy wynosi 0,70, więc ilość azotu działającego w tym przypadku to 97 kg N/ha (30 m³ x 4,6 kg N x 0,70).

Kukurydza na kiszonkę: wyniki PDO 2019

Zakup materiału siewnego nie może być przypadkowy. Każdego roku na rynek trafia wiele nowych odmian kukurydzy. Są to odmiany wpisane do Krajowego rejestru, czyli przetestowane w warunkach Polski. Oprócz nich przedsiębiorcy rolni mają do...

czytaj więcej

Pod uwagę jako źródła azotu trzeba także brać rośliny bobowate jako przedplon uprawiane w siewie czystym, w mieszankach z trawami lub zbożami w plonie głównym i w międzyplonach (przyorane resztki pożniwne lub całe rośliny na zielony nawóz).

Rolnicy, którzy mają obowiązek lub sami się zdecydują na opracowywanie planu nawożenia azotem stosują dawki azotu wynikające z obliczeń. Taki plan trzeba jednak przygotować dla każdego pola w gospodarstwie.

Należy pamiętać o obowiązku prowadzenia ewidencji zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem, która musi zawierać informacje o: dacie zastosowania nawozu, rodzaju uprawy i powierzchni uprawy, na której został zastosowany nawóz, rodzaju zastosowanego nawozu oraz zastosowanej dawce. Dokumentację trzeba przechowywać przez 3 lata od dnia zakończenia nawożenia. Zapiski te warto prowadzić sumiennie z myślą o ich wykorzystaniu w dalszym prowadzeniu gospodarstwa, a nie tylko o kontroli.