Jak plonowała kukurydza ziarnowa w PDO w 2019 roku?

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: mgr inż. Karolina Piecuch COBORU w Słupi Wielkiej | redakcja@agropolska.pl

12-02-2020,10:30 Aktualizacja: 12-02-2020,11:26

A A A

Doświadczenia PDO zlokalizowane są w różnych warunkach siedliskowych na terenie Polski. Foto_Alicja Siuda

Wybór odmiany kukurydzy do uprawy jest zadaniem wymagającym głębszej analizy. Jedną z ważniejszych cech, którą bierze się pod uwagę jest stabilność plonowania, a więc odmiana powinna osiągać zadowalające plony nawet w niesprzyjających latach. Na jakie cechy odmian należy zwrócić uwagę, żeby wybrać tę optymalną?

Dobra odmiana kukurydzy ziarnowej powinna charakteryzować się możliwością rozwoju w niższych temperaturach, czyli odpowiednią wczesnością, dojrzewaniem i dosychaniem ziarna w polu przy utrzymujących się zielonych liściach („stay green”) przed planowanym terminem zbioru.

Kukurydza GMO. Kolejne 10 odmian na liście ministerstwa rolnictwa

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało aktualizację załącznika rozporządzenia w sprawie zakazu stosowania genetycznie modyfikowanej kukurydzy MON 810. Projekt zmian opublikowano w poniedziałek na stronach Rządowego Centrum Legislacji...

czytaj więcej

Pożądany jest generatywny typ roślin (niezbyt wysokie łodygi bez skłonności do krzewienia), o małej podatności na szkodniki i choroby (zwłaszcza na omacnicę prosowiankę i choroby fuzaryjne). Istotna jest też duża odporność na wyleganie.

Flint czy dent?

W przypadku uprawy kukurydzy dla przemysłu młynarskiego, ziarno powinno być typu szklistego (flint), podczas przerobu kruszyć się na małe fragmenty, a dla produkcji skrobi i do fermentacji typu mączystego, w większości zębokształtne (dent). W ostatnich latach bardzo ważną cechą kukurydzy uprawianej na ziarno jest możliwie mała podatność na warunki stresowe, zwłaszcza niedobory wody. Ważna jest też reakcja roślin na chłody i niekorzystne zjawiska początkowej fazy wzrostu. Newralgiczne dla kukurydzy są: okres kiełkowania, wschodów i początku wegetacji.

Podatność na choroby i szkodniki

Warto zwrócić również uwagę na podatność odmian na choroby i szkodniki. Przy uprawie na ziarno najważniejszą chorobą pochodzenia grzybowego jest fuzaryjna zgorzel łodyg powodująca wyleganie dojrzewających roślin. Stopień podatności odmian na fuzariozy jest warunkowany genetycznie i warto to uwzględnić przy przewidywanym opóźnieniu zbioru kukurydzy, tym bardziej, że opanowanie kolb przez grzyby z rodzaju Fusarium jest przeważnie równoznaczne ze zwiększoną ilością mikotoksyn w paszy.

Występowanie innych chorób bardziej jest związane z warunkami wegetacji w danym roku. Różnice wrażliwości odmian na szkodniki wynikają głównie z różnic morfologicznych (omszenie liści, twardość tkanek roślin).

Zdrowotność kukurydzy zależy od rodzaju nawozu azotowego

Rośliny uprawne przez cały okres wegetacji są narażone na atak patogenów. Ich wrażliwość jest różna i zależy nie tylko od genetyki, ale także od stanu odżywienia. Ten obszar nauki wymaga intensywnych badań zarówno podstawowych,...

czytaj więcej

Skorzystaj z wyników PDO

Wybierając odmianę do uprawy warto wziąć pod uwagę wyniki doświadczeń prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). Wyniki PDO dają odpowiedzi na pytania dotyczące przede wszystkim plonowania. Odmiany sprawdzone i zarejestrowane w naszych warunkach klimatycznych dają większą gwarancję powodzenia uprawy.

Doświadczenia PDO zlokalizowane są w różnych warunkach siedliskowych na terenie Polski. Podobnie jak odmiany zarejestrowane w Polsce, traktowane są odmiany z rejestrów krajów UE, tj. odmiany z katalogu wspólnotowego - CCA. Warunkiem włączenia odmian z CCA do całej sieci doświadczeń PDO są ich pozytywne wyniki we wcześniejszych dwuletnich badaniach rozpoznawczych prowadzonych w kilku miejscowościach.

Charakterystyki odmian niesprawdzonych w Polsce podawane przez dystrybutorów odmian zwykle nie uwzględniają naszych warunków środowiskowych, np. częstych wiosennych przymrozków, niedoborów wody w okresie wegetacji czy występowania patogenów. Dlatego zakup i wysiew takich odmian jest obarczony dużym ryzykiem. Podobnie jak dużym ryzykiem jest zakup nasion niekwalifikowanych, pochodzących z niewiadomego czy niewiarygodnego źródła.

Co dokuczało kukurydzy w 2019 roku? Podsumowanie sezonu

Miniony sezon był dla kukurydzy bardzo trudny z uwagi na suszę, która dała się we znaki w szczególności plantatorom w środkowej i północnej części kraju. Miała istotny wpływ zarówno na kondycję roślin, jak również...

czytaj więcej

Jak prowadzono doświadczenia?

Lokalizacja doświadczeń z kukurydzą na ziarno była dobierana według następującego klucza: większe zagęszczenie doświadczeń z odmianami wczesnymi było w rejonach północnych, a z odmianami średniopóźnymi i późnymi w rejonach południowych.

Środek kraju to większa liczba doświadczeń średniowczesnych. W 2019 r. we współpracy z Polskim Związkiem Producentów Kukurydzy (PZPK) założono doświadczenia w 28 lokalizacjach, z 43 odmianami ziarnowymi z Krajowego rejestru i 8 z CCA. Grupę wczesną stanowiły 22 doświadczenia (badanych było 18 odmian z Krajowego rejestru (KR) i 4 z CCA), średniowczesną 23 doświadczenia (21 odmian z KR i 2 z CCA) i średniopóźną 23 doświadczenia (4 odmiany z KR i 2 z CCA).

Nie wymienia się tu tzw. doświadczeń rozpoznawczych z licznymi odmianami figurującymi jedynie w katalogu unijnym, które nie są wpisane do Krajowego rejestru, ale mogą być przedmiotem handlu na polskim rynku.

Przy podziale odmian na grupy wczesności kierowano się wynikami badań z poprzednich lat. Zbiory prowadzono po osiągnięciu dojrzałości technologicznej. Zróżnicowanie terminów zbioru jest powodem niewielkich różnic w zawartości suchej masy u odmian poszczególnych grup (odmiany późniejsze pozostając dłużej w polu, mają więcej czasu na dojrzewanie). Ten aspekt należy wziąć pod uwagę przy analizowaniu wyników.

Nasiona kukurydzy bez metiokarbu

Najpóźniej do 3 stycznia 2020 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej muszą wycofać zezwolenia na środki ochrony roślin zawierające metiokarb. Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/1606 z 27 września...

czytaj więcej

Daty zbioru kukurydzy były o około 1,5 tygodnia późniejsze w porównaniu do wyjątkowego pod tym względem 2018r. Średnia data zbioru grupy wczesnej to 6 października, średniowczesnej 13 października i średniopóźnej 17 października.

Sezon wegetacyjny w 2019 r. był dość trudny dla wzrostu i rozwoju kukurydzy. W czasie najbardziej newralgicznym dla roślin, czyli w okresie kwitnienia i zawiązywania kolb panowały wysokie temperatury i występował deficyt opadów. Znamiona pojawiały się nierównomiernie w czasie, co skutkowało niepełnym zaziarnieniem kolb. Najlepsze warunki pogodowe panowały w lokalizacjach doświadczeń na północnym wschodzie.

Tegoroczne plony kukurydzy ziarnowej były niższe niż w 2018 r. Średni plon ziarna w grupie wczesnej wyniósł 106,9 dt z ha i był o 8,9 dt z ha niższy. Wilgotność ziarna wyniosła 24,7% Plon ziarna w grupie średniowczesnej wyniósł 110,7 dt z ha i był niższy o 9,3 dt z ha w porównaniu do 2018 r. Średnia wilgotność ziarna wyniosła 24,3%. Średni plon ziarna odmian średniopóźnych wyniósł 111,7 dt z ha przy wilgotności 25,1%.

Wyniki odmian wpisanych do Krajowego rejestru i niektórych z katalogu unijnego (CCA), uczestniczących w doświadczeniach, zamieszczono w tabeli wg. malejącego plonu ziarna.

Tabela 1. Wyniki doświadczeń PDO z odmianami kukurydzy na ziarno (2019 r.)

Lp.	Odmiana	Firma nasienna	Plon ziarna przy 14% wilgotności	Wilgotność ziarna
Lp.	Odmiana	Firma nasienna	% wzorca
1		2	3	4
GRUPA WCZESNA
Wzorzec, dt z ha, %			106,9	24,7
1	ES Yakari	Euralis	105	-0,9
2	Amavit	KWS	105	-0,6
3	RGT Multiplexx *	RAGT	103	0,6
4	KWS Salamandra	KWS	103	0,1
5	RGT Metropolixx	RAGT	103	0,7
6	MAS 11K	Maisadour	102	-0,6
7	SM Pomerania	HR Smolice	102	-1,0
8	KWS Kampinos	KWS	101	0,4
9	Obbelisc	KWS	101	-0,9
10	Farmplus*	Farm Saat	101	-0,3
11	RGT Irenoxx	RAGT	101	2,2
12	Agro Fides	Agro Mais (KWS)	101	-0,5
13	KWS Krogulec	KWS	101	-0,5
14	Ligato	Saatabu Linz	100	1,7
15	Rianni CS*	Caussade	100	-0,3
16	DKC3050*	Monsanto	98	-0,2
17	KWS Stefano	KWS	98	0,0
18	RGT Chromixx	RAGT	98	1,4
19	RGT Colectixx	RAGT	98	0,7
20	Keops	KWS	94	-0,5
21	MAS 15P	Maisadour	92	-1,5
22	Astardo	Saatabu Linz	91	-0,1
GRUPA ŚREDNIOWCZESNA
Wzorzec, dt z ha, %			110,7	24,3
23	Plantus	BayWa Agro (Farm Saat)	108	1,9
24	Kidemos	KWS	106	0,2
25	ES Inventive	Euralis	104	-0,8
26	P8329	Pioneer	103	-0,5
27	SY Pandoras	Syngenta	103	0,0
28	SY Glorius	Syngenta	102	0,7
29	Casandro	Saatabu Linz	102	-0,9
30	Milosz	BayWa Agro (Farm Saat)	101	0,5
31	Farmezzo	Farm Saat	101	0,5
32 3233	ES Perspective	Euralis	100	-1,9
33	Farmagic*	Farm Saat	100	-0,7
34	Henley	Limagrain	100	-0,8
35	Agro Janus	Agro Mais (KWS)	100	-0,4
36	Farmfire*	Farm Saat	100	1,1
37	LG31250	Limagrain	100	0,5
38	Janero	Syngenta	99	-0,5
39	ES Hemingway	Euralis	99	0,2
40	Vitalico	KWS	99	0,3
41	Brigado	Saatabu Linz	98	1,5
42	Chicago	Saatabu Linz	96	-0,7
43	Sativo	Saatabu Linz	94	0,8
44	Norico	Saatabu Linz	93	-1,0
45	Perrero	Saatabu Linz	93	0,0
GRUPA ŚREDNIOPÓŹNA
Wzorzec, dt z ha, %			111,7	25,1
46	DKC3969*	Monsanto	102	-0,8
47	ES Faraday	Euralis	102	0,3
48	Hardware	IGP Polska	100	0,2
49	RGT Himalayaxx	RAGT	99	1,6
50	Talentro	Saatabu Linz	99	-0,3
51	Chamberi CS*	Caussade	98	-0,9