Białoruś MTZ-5
Poprawianie konstrukcji
W połowie 1949 r. zmontowano pierwszy prototyp, zaś kolejnych sześć sztuk w następnych miesiącach. Jednak produkcję seryjną zapoczątkowano dopiero w 1953 r., po zakończeniu budowy fabryki. W kolejnych latach stwierdzono szereg niedociągnięć konstrukcji, które przyczyniły się do wielu zmian i w efekcie opracowania następcy, oznaczonego symbolem Białoruś MTZ-5. W prototypowym wydaniu z 1956 r. podniesiono maksymalną prędkość obrotową silnika z 1400 do 1500 obr./min, co przyczyniło się do wzrostu mocy o 3 KM. Zmodernizowany silnik otrzymał symbol D-40K. W skrzyni biegów pojawiła się dodatkowa przekładnia przyśpieszająca, pozwalająca na lepiej dopasowane dwie grupy biegów. Prędkość maksymalna wzrosła do 22 km/h. Poza tym ciągnik otrzymał ulepszony system hydrauliczny NS-37 z rozdzielaczem i możliwością podłączenia dwóch zewnętrznych cylindrów. Całkowita masa ciągnika uległa zmniejszeniu o 250 kg.
Skandynawski traktor BM Volvo 320 Buster (1961-1964 r.)
W latach 40 XX wieku szwedzki producent ciągników rolniczych Bolinder-Munktell (BM) rozpoczął współpracę z równie dobrze znanym wytwórcą Volvo. Obie firmy dostarczały ciągniki, które za wyjątkiem silników...
Warianty MTZ-5
Produkcję ciągnika MTZ-5 uruchomiono w 1957 r. Był to już model z rozwierconą średnicą cylindrów silnika ze 100 do 105 mm i podwyższoną do 45 KM mocą. Pod oznaczeniem podstawowym kryły się dwie odmiany – 5L oraz 5M. Pierwsza miała spalinowy silnik rozruchowy, natomiast druga – rozrusznik elektryczny. W 1959 r. „piątkę” poddano kolejnej modernizacji, osiągnięto dalszy wzrost mocy do 48 KM. Poprawiony został system smarowania i układ korbowo-tłokowy. Uzyskano spadek termicznego napięcia powierzchni cylindrów i równomierniejsze oddawanie ciepła. Niewidoczną, aczkolwiek istotną poprawą okazała się zmiana technologii utwardzania powierzchni elementów tocznych. Według ówczesnych danych producenta moment wykonania naprawy głównej wydłużył się do 3000 h. Ciągniki z ulepszonym silnikiem (D-48L/D-48M) otrzymały dodatkową literę S (MTZ-5LS/MTZ-5MS). Od 1959 r., opcjonalnie, fabryka zakładała zamkniętą kabinę z płóciennymi ścianami i dachem. Warto wspomnieć o mało rozpowszechnionej odmianie MTZ-7 z napędem na dwie osie, którą wytwarzano dość krótko. W Mińsku ciągniki MTZ-5 były produkowane do 1962 r. Jednak modele przejściowe wytwarzano dłużej. Producentowi zależało na wdrożeniu nowego modelu MTZ-50 bez zatrzymywania fabryki. Dlatego proces stopniowych zmian zapoczątkowano już na przełomie lat 1961/1962. Jednak MTZ-5 wytwarzano znacznie dłużej w Jarkowskiej Fabryce Traktorów, gdzie ten model opuszczał linie produkcyjne jeszcze w 1972 r., pod symbolem JuMZ-5.
Wybrane dane techniczne ciągnika MTZ-5
| Lata produkcji | 1957–1972 |
| Moc silnika w KM | 45/48 |
| Pojemność skokowa w cm³ | 4585 |
| Liczba biegów | 10/2 |
| Zakres prędkości w km/h | 1,37-22,30 |
| Masa w kg | 3320 |
Artykuł ukazał się w RPT 4/2014. ZAPRENUMERUJ
