Wycięcie drzewa tańsze na wsi
Wprowadzenie instytucji przedawnienia, jeżeli minęło 5 lat od usunięcia lub zniszczenia drzewa, możliwość zastosowania innej wysokości opłat w tym zakresie na terenach wiejskich i zurbanizowanych – takie m.in. zmiany zapisano w projekcie nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym.
Ta nowelizacja to po części odpowiedź na zeszłoroczny wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Sędziowie zakwestionowali przepis przewidujący obowiązek nałożenia kary pieniężnej za usunięcie bez wymaganego zezwolenia lub zniszczenie drzewa lub krzewu, w sztywno określonej wysokości, bez względu na okoliczności tego czynu, np. gdy usunięto drzewo obumarłe lub zagrażające bezpieczeństwu.
Ważny obwód pnia
Natomiast po części to także odpowiedź na uwagi przekazywane m.in. przez rolniczy samorząd. Ten zwracał uwagę np. na przyjmowaną jako podstawa do wymierzania wysokości kar wysoką cenę „produkcji” drzewa czy brak zróżnicowania opłat i kar w zależności od miejsca (tereny wiejskie a miejskie) usuwania drzew (koszt "produkcji" drzewa, w tym samosiejki, na polu, łące i nieużytku jest inny niż w mieście i lesie). Wskazano także brak okresu przedawnienia na nakładanie kar od daty usunięcia drzewa.
Wspomniany projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym i innych ustaw jest obecnie procedowany w sejmowych komisjach. Zmiany jeśli chodzi o zezwolenie na wycinkę drzewa są takie, że potrzeba starania się o nie uzależniona będzie od wielkości obwodów pnia, a nie jak dotychczas ich wieku (na wysokości 5 cm: 35 cm - w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej, platanu klonolistnego, 25 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew). Nie będzie już też obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usuwanie m.in.: krzewów z ogrodów przydomowych.
Na wsi współczynnik najniższy
Zaplanowano także nowy sposób obliczania opłaty za usunięcie drzew. Będzie ustalana poprzez przemnożenie stawki opłaty i współczynnika lokalizacji drzewa. Współczynnik lokalizacji będzie różnicował wysokość opłaty ze względu na zróżnicowane warunki wzrostu poszczególnych drzew i krzewów oraz funkcje przez nie pełnione.
W projekcie rozporządzenia w sprawie opłat za usunięcie drzew i krzewów wyróżnione zostały 4 kategorie terenów o zróżnicowanym współczynniku lokalizacji: teren uzdrowisk, obszar ochrony uzdrowiskowej, nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków i pas drogowy dróg publicznych; tereny zieleni; pozostałe tereny miast; pozostałe tereny wsi.
Współczynnik lokalizacji na terenach wsi będzie najniższy ze względu na najniższe koszty odtworzenia drzewa - stosowanie mniejszych sadzonek i uproszczonego sposobu przygotowania gleby. Natomiast najwyższe koszty odtworzenia drzew i krzewów są w miejscach, gdzie zarówno wartości estetyczne, jak i ekologiczne drzew mają podstawowe znaczenie, tj. na terenach zabytkowych oraz na terenach uzdrowisk i ochrony uzdrowiskowej.
Obniżki i przedawnienie
Ważne dla rolników jest też postulowane nowe zwolnienie z opłaty administracyjnej za usuwanie drzew do ok. 25 lat oraz krzewów do 25 lat, które wyrosły na gruntach nieużytkowanych (tzw. samosiewów).
Zmiany zajdą także w obszarze kar. W nowelizacji przepisów przewidziano obniżenie administracyjnej kary pieniężnej za zniszczenie lub usunięcie drzew lub krzewów do wysokości dwukrotnej opłaty za ten czyn. Ma być także wprowadzona możliwość obniżenia kary o 50 proc. m.in. w przypadku drzew obumarłych, w przypadku braku możliwości uiszczenia przez osoby fizyczne kary w pełnej wysokości bez znacznego uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, a drzewa zostały usunięte z własnej nieruchomości, na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą.
Ustawodawca przewidział także wprowadzenie instytucji przedawnienia, jeżeli minęło 5 lat od usunięcia lub zniszczenia drzewa.