Usługi finansowe pod lepszą ochroną
Lepsza ochrona konsumenta na rynku finansowym dzięki rozszerzeniu uprawnień UOKiK - to cel projektu, który przyjął rząd. Zmiany mają m.in. poprawić eliminowanie klauzul niedozwolonych w umowach czy pozwolić urzędowi na wstrzymanie sprzedaży produktów.
Problem klauzul niedozwolonych stał się ostatnio głośny m.in. w związku z umowami kredytu hipotecznego denominowanego we frankach szwajcarskich i sprzedażą tzw. polisolokat.
Jak mówił wcześniej PAP Mateusz Szczurek, minister finansów nowe przepisy pozwolą przywrócić równowagę w stosunkach gospodarczych między konsumentami i sprzedawcami usług finansowych, która bywa zakłócona na rzecz firm oferujących usługi finansowe.
Według szefa resortu najważniejszą propozycją zmian są "kwestie związane z klauzulami niedozwolonymi w umowach, również ewentualne rozwiązania dotyczące obecnych klauzul, które już znajdują się w rejestrze tych niedozwolonych".
Banki zaoferują inwestorom kredyty na lepszych warunkach
Tzw. klauzule niedozwolone w umowach, to zapisy, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszają interesy konsumenta oraz nie zostały indywidualnie uzgodnione z konsumentem. Chodzi o postanowienia takie jak np.: "Pożyczkodawca pobiera odsetki umowne w wysokości 1 proc. za każdy dzień zwłoki".
Uznanie, czy dane postanowienie w umowie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy jest kwestią ocenną, co powoduje, iż nie jest łatwo stwierdzić, czy przy zawarciu danej umowy doszło do takiego nadużycia i czy w rezultacie daną klauzulę umowną można uznać za niedozwolone postanowienie umowne. W tej chwili o uznaniu danego zapisu umownego za niedozwolony decyduje sąd, a rejestr takich klauzul dostępny jest na stronie UOKiK.
Według projektowanych przepisów prezes urzędu będzie mógł określić środki usunięcia skutków naruszenia zakazu stosowania postanowień niedozwolonych (np. poinformowanie konsumentów będących stronami umów o uznaniu klauzuli za niedozwoloną).
Decyzje UOKiK, uznające postanowienie za niedozwolone, będą miały skutek tylko w stosunku do przedsiębiorcy, który je stosuje. Postępowanie będzie wszczynane z urzędu lub z inicjatywy konsumentów, rzeczników konsumentów, rzecznika ubezpieczonych oraz organizacji konsumenckich, którzy uzyskają status zawiadamiającego.
Według CIR większą skuteczność eliminacji klauzul z wzorców umów ma zapewnić możliwość nakładania kar przez UOKiK za stosowanie postanowień niedozwolonych - do 10 proc. obrotu. Przedsiębiorca będzie miał jednak możliwość uniknięcia kary, jeśli sam zobowiąże się do zmiany praktyk. Będzie miał także możliwość złożenia odwołania od decyzji do SOKiK.
W myśl propozycji zmian UOKiK zyska także możliwość publikowania bezpłatnych komunikatów i ostrzeżeń w publicznym radiu i telewizji, dzięki czemu - zdaniem CIR - będzie można szybko i skutecznie ostrzegać konsumentów o zachowaniach lub zjawiskach, które istotnie zagrażają ich interesom.
