Nowe dopłaty będą "zielone". Na co rolnicy dostaną pieniądze?
Resort rolnictwa przekazał w odpowiedzi na wystąpienie rolniczego samorządu informacje o formach płatności planowanych w nowym okresie programowania Wspólnej Polityki Rolnej.
Ministerstwo na wstępie zastrzega, że jeszcze trwają intensywne prace nad przygotowaniem Krajowego Planu Strategicznego dla przyszłej WPR. Dopiero po ich zakończeniu (Plan trafi m.in. do konsultacji publicznych) zapadną konkretne decyzje o wsparciu w formie płatności bezpośrednich.
Zielony Ład to wielka szansa dla polskich rolników
Zgodnie z procedowanym na forum Unii Europejskiej projektem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, dotyczącym planów strategicznych WPR, w ramach nowego systemu płatności bezpośrednich przewiduje się rodzaje wsparcia:
- podstawowe wsparcie dochodów - na podobnych warunkach jak obecny system jednolitej płatności obszarowej
- redystrybucyjne wsparcie dochodów - analogiczne do płatności "dodatkowej"
- systemy na rzecz klimatu i środowiska (ekoschematy) dla rolników podejmujących się dobrowolnie stosowania dodatkowych praktyk prośrodowiskowych, których zakres musi wykraczać poza wymogi obowiązkowe
- wsparcie dochodów związane z produkcją – na podobnych warunkach do obecnych płatności
- wsparcie dla młodych rolników
Jak zaznacza resort, płatności obszarowe przyznawane będą do każdego kwalifikującego się hektara, obejmując wszelkie użytki rolne gospodarstwa, które w trakcie roku, na który wnioskuje się o wsparcie, są wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej lub - w przypadku gdy użytki rolne wykorzystywane są także do prowadzenia działalności pozarolniczej - są w przeważającej mierze wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej, i które pozostają w dyspozycji rolnika.
Zielony ład jest utopijny. A obowiązek ugorowania trzeba zwalczać
Z należycie uzasadnionych względów środowiskowych lub klimatycznych państwa członkowskie mogą zdecydować, że:
- kwalifikują się też niektóre obszary wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej jedynie co drugi rok
- nie kwalifikują się użytki rolne powstałe w wyniku przekształcenia obszarów nierolniczych, w przypadku gdy przekształcenie to ma negatywny wpływ na klimat lub środowisko
- kwalifikują się wszelkie obszary należące do gospodarstwa, na których występują elementy krajobrazu podlegające obowiązkowi zachowania zgodnie z normą GAEC 9 wymienioną w załączniku III lub te wykorzystywane do osiągnięcia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych przeznaczonych na elementy nieprodukcyjne zgodnie z normą GAEC 9
- kwalifikują się ziemie, które na czas trwania danego zobowiązania rolnika zostały ustanowione lub są utrzymywane w wyniku jednego z ekoschematów
Europosłowie wzywają do zielonych rozwiązań
Co do zasady, wsparcie ma być wypłacane jako jednolita kwota na hektar. Natomiast działalność rolnicza, podobnie jak obecnie, będzie obejmować zarówno wytwarzanie produktów rolnych, z wyjątkiem rybołówstwa, jak i utrzymywanie użytków w stanie nadającym się do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających poza zwykłe metody rolnicze i zwykły sprzęt rolniczy.
"Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że przyszła WPR będzie realizowana w oparciu o tak zwaną zieloną architekturę, czyli system składający się z komplementarnych i wzajemnie uzupełniających się wymogów obowiązkowych oraz dodatkowych zachęt w celu wypełniania praktyk rolniczych korzystnych dla środowiska i klimatu. Pierwszym elementem zielonej architektury będzie obowiązkowy system warunkowości. Kolejnym, dobrowolne dla rolników ekoschematy (zobowiązania roczne), zaś ostatnim prośrodowiskowe instrumenty wsparcia (zobowiązania wieloletnie)" - wyliczają ministerialni urzędnicy.
Warunkowość, jako podstawowa i najważniejsza część "zielonej architektury", stanowić będzie szereg zobowiązań środowiskowych i klimatycznych do obowiązkowego spełniania przez rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie i niektóre płatności obszarowe w ramach II filara.
Ardanowski: Polska nie kwestionuje Europejskiego Zielonego Ładu
W przypadku ich niewypełniania, konieczne będzie zmniejszenie przyznawanych płatności.
"Warunkowość będzie też stanowić podstawę do określenia wymagań dla dodatkowo płatnych, dobrowolnych działań w ramach zielonej architektury - takich jak ekoschematy, czy też prośrodowiskowe instrumenty wsparcia. Ekoschematy (systemy na rzecz klimatu i środowiska) będą miały charakter dobrowolnej, rocznej płatności, na którą państwa członkowskie będą zobowiązane przeznaczyć co najmniej 20 proc. płatności bezpośrednich. Ekoschematy będą miały za zadanie stworzenie zachęt dla rolników do realizacji praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu, ukierunkowując wsparcie na przejście na bardziej zrównoważone i przyjazne środowisku rolnictwo" - wskazuje resort.
W ramach ekoschematów rozważa się wdrożenie wielu praktyk, takich jak: "Obszary z roślinami miododajnymi", "Zimowe pożytki dla ptaków", "Zielone ścierniska", "Międzyplony" czy "Korzystna struktura upraw", które będą miały na celu ochronę i zwiększenie bioróżnorodności na użytkach rolnych.
W ramach zobowiązań wieloletnich (II filar), których celem jest ochrona bioróżnorodności terenów rolnych, rozważane jest natomiast wdrożenie interwencji m.in. w zakresie ochrony cennych siedlisk i zagrożonych gatunków (w tym na obszarach Natura 2000) czy też wieloletnich pasów kwietnych.
- Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś