Pół miliona franków na... wodór zamknięty w butelce
134 polskich naukowców ze stypendiami na pobyt w szwajcarskich instytucjach naukowych, 31 realizowanych polsko-szwajcarskich projektów badawczych – to niektóre efekty Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, na realizację którego przeznaczono blisko pół miliona franków szwajcarskich.
Szwajcarsko-Polski Program Współpracy (SPPW), czyli tzw. fundusz szwajcarski, jest formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię państwom, które przystąpiły do Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. Polska jest jednym z 12 państw korzystających z tych środków. Na mocy umów międzynarodowych, rozdysponowano ponad 1 mld franków szwajcarskich. Dla Polski fundusz szwajcarski przewiduje niemal połowę tej kwoty (ok. 489 mln CHF).
Program jest realizowany na terenie całego kraju. Zakłada on ponadto preferencje dla czterech województw: lubelskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego oraz małopolskiego. Około 43 proc. całej puli środków SPPW zostanie wydatkowane na tych obszarach.
Program potrwa do połowy 2017 roku, a uruchomiono już wszystkie projekty naukowe. W ramach polsko-szwajcarskiej współpracy naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego sprawdzają np. jak górski krajobraz w Alpach i Karpatach zmieniał się w ciągu ostatnich 150 lat.
Z kolei w Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica w Krakowie prowadzone są badania nad akumulatorami litowymi. Naukowcy chcą opracować urządzenia nowej generacji, przeznaczone do zasilania samochodów elektrycznych, przenośnej elektroniki i magazynowania energii odnawialnej. Celem badań jest podniesienie jakości akumulatorów, bezpieczeństwa ich używania, a także zwiększenia gęstości zgromadzonej w nich energii.
Naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego PAN pracują nad substancjami, dzięki którym w litrowej butelce da się zmieścić tyle wodoru, ile w dwóch litrach wody. Wodór jest świetnym nośnikiem energii, który można byłoby wykorzystać do magazynowania i transportu odnawialnych źródeł energii.
