Nieprawidłowości w umowach rolników z mleczarniami. Urząd daje drugą szansę
Większość mleczarni zastrzega sobie prawo nieodebrania mleka, które nie spełnia określonych wymagań. Foto_PAP/Tomasz...
W lipcu 2017 r. weszła w życie ustawa o przewadze kontraktowej. Jedno z pierwszych postępowań UOKiK w kontekście nowego prawa dotyczyło relacji pomiędzy przetwórcami mleka, a ich dostawcami. Część z umów była niezgodna z przepisami.
Efektem działań jest raport, w którym Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wskazał, jakie rozwiązania są dobre, a które mogą stanowić praktyki nieuczciwie wykorzystujące przewagę kontraktową.
UOKiK bada przejęcie firmy na rynku przetwórstwa mięsa
UOKiK skierował do drugiego etapu postępowanie w sprawie przejęcia przez Smithfield Foods kontroli nad PiniPolonia. Obaj przedsiębiorcy działają na rynku produkcji i przetwórstwa mięsa. UOKiK dodaje, że tej sprawie konieczne jest...
- To nasze pierwsze postępowanie na rynku mleka, a ustawa o przewadze kontraktowej weszła niedawno w życie. Dlatego zdajemy sobie sprawę, że w wielu przypadkach przedsiębiorcy mogli nie wiedzieć, że ich praktyki są niezgodne z nowymi przepisami - poinformował Marek Niechciał, prezes UOKiK.
- Dlatego tym razem ograniczyliśmy się do wskazówek dla dostawców i odbiorców. Nasza analiza jest dla nich drogowskazem, jak powinny wyglądać ich relacje handlowe. Jeżeli jednak w przyszłości ponownie natrafimy na zakwestionowane postanowienia w umowach będziemy wszczynać postępowania i nakładać kary - dodał.
Największe zastrzeżenia urzędu budzi klauzula wyłączności i konsekwencje z nią związane. Chodzi o sytuację, kiedy dostawca ma obowiązek wydać mleczarni całe wyprodukowane mleko.
Zdaniem urzędu, nie powinien być zmuszany do dostaw tylko do jednego zakładu mleczarskiego, tym bardziej jeżeli zagrożone jest to karą umowną. Bywa, że zakazane jest wręcz utrzymywanie jakichkolwiek kontaktów handlowych z innymi przetwórcami.
Mleko jest tańsze, ale jego produkcja w UE rośnie
Hodowcy bydła w Unii Europejskiej z każdym miesiącem otrzymują niższą cenę za mleko. Mimo to produkcja tego surowca we Wspólnocie wciąż rośnie. W Polsce jest jednak nieco inaczej. Cena mleka w Polsce w lutym wyniosła średnio 1,35 zł za litr...
Uniemożliwia to dostawcom podpisywanie nowych umów, zmianę odbiorcy na takiego, który zaoferuje lepsze warunki lub nawet próbę oceny, czy inna mleczarnia może mieć korzystniejsze umowy.
Urząd sprawdził również sposoby kalkulacji ceny mleka. W większości przypadków ostateczne ustalanie wynagrodzenia odbywa się po dostarczeniu produktu, w oparciu o stwierdzone parametry. Jest to uzasadnione, ponieważ cena mleka zależy w dużej mierze od jakości, a ta z kolei może być zmienna. Powinno się to jednak odbywać w sposób transparentny, w oparciu o z góry określone kryteria. Dlatego urząd negatywnie ocenia rozwiązania wprowadzające prawo dowolnego ustalania lub zmiany ceny przez odbiorcę, bez konkretnych przesłanek.
UOKiK przyjrzał się też, jak wygląda rozwiązywanie umów w branży mleczarskiej. Wątpliwości urzędu budzą m.in. postanowienia, które regulują tę kwestię jednostronnie, np. przyznają mleczarni prawo do zakończenia współpracy bez wypowiedzenia.
UOKiK: masło nie jest fałszowane tłuszczami roślinnymi
Mimo wysokiej ceny masła, nie jest ono fałszowane tłuszczami roślinnymi, w niektórych przypadkach wątpliwości wzbudza nieznacznie przekroczona zawartość wody - wynika z badań laboratoryjnych UOKiK. Urząd przygląda się podwyżkom cen masła....
Raport poświęca również uwagę kwestiom związanym z jakością mleka i spełnianiem standardów określonych w przepisach. Zastrzeżenia budzi fakt, że przetwórcy kupują mleko, które nie spełnia wymogów jakościowych np. za dużo jest w nim drobnoustrojów lub dostawca nie ma aktualnego zaświadczenia sanitarno-weterynaryjnego.
Nie można tu mówić o nieuczciwym wykorzystaniu przewagi kontraktowej, ale taki produkt w ogóle nie powinien trafić do obrotu. Są to jednak tylko sporadyczne przypadki, większość mleczarni zastrzega sobie prawo nieodebrania mleka, jeżeli nie spełnia ono określonych wymagań.
Umowy różnie regulują ponadto kwestię, kto powinien płacić za badanie jakości mleka. W większości przypadków koszty ponosi odbiorca, zdarza się również, że są one dzielone równo lub płaci dostawca. W dwóch ostatnich sytuacjach ważne jest, żeby koszty były precyzyjnie określone w umowie.
Po zakończeniu postępowania UOKiK poprosił o opinię Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który nadzoruje rynek mleka. KOWR zgodził się z głównymi założeniami raportu, m.in. dotyczącymi klauzuli wyłączności, czy jednostronnego ustalania ceny.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
