Badania nad materią organiczną w glebie - mamy powody do dumy
Wpływ różnych systemów uprawy roli i nawożenia roślin na zawartość w glebie lekkich frakcji materii organicznej oraz strukturę gleby był celem badań pracy doktorskiej mgr Anety Perzanowskiej z Katedry Agronomii, którą 4 stycznia 2018 r. obroniła na Wydziale Rolnictwa i Biologii SGGW w Warszawie.
Prof. dr hab. Irena Małecka-Jankowiak z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, która była recenzentem pracy stwierdziła, że są to pierwsze takie badania w kraju. Drugi recenzent, prof. dr hab. Józef Chojnicki z SGGW w Warszawie, podkreślał bardzo szerokie wykorzystanie najnowszej literatury anglojęzycznej przez autorkę.
Z pługiem czy bez?
Przedmiotem badań była ocena wpływu 55-letniego i 87-letniego zróżnicowanego nawożenia (mineralne, organiczne, mineralno-organiczne) oraz 35-letniej zróżnicowanej uprawy (siew bezpośredni, uprawa płużna) na zawartość w glebie węgla organicznego (Corg) ogółem, lekkich okludowanych i wolnych oraz ciężkich frakcji materii organicznej oraz na strukturę gleby, ze szczególnym uwzględnieniem mikroagregacji.
Lekkie frakcje materii organicznej to drobne, niezhumikowane cząsteczki pochodzenia roślinnego i zwierzęco będące w pośrednim stadium rozkładu. Ich tempo rozkładu zależy w dużym stopniu od ich ulokowania w mineralnym matriksie gleby, który jest m.in. skutkiem okluzji szczątków organicznych w mikro- i makroagregatach glebowych oraz w przestrzeniach międzyagregatowych.
Na podstawie przeprowadzonych badań autorka stwierdziła, że lekkie frakcje materii organicznej stanowiły od 9,6 do 25,5 proc. Corg gleby i podlegały większym zmianom pod wpływem nawożenia i uprawy roli niż węgiel ogółem.
5 grudnia - Światowy Dzień Gleby
Długotrwałe organiczne nawożenie oraz wyeliminowanie mechanicznej uprawy poprawiło agregację gleb i fizyczną ochronę labilnych lekkich frakcji przed szybką mineralizacją. Stosowanie nawożenia organicznego oraz siewu bezpośredniego spowodowało wzrost zawartości Corg ogółem o 40-116 proc., a frakcji okludowanej w glebie o 138-191 proc. w porównaniu do gleb oranych i nienawożonych.
Odnotowano również zaistnienie istotnych współzależności pomiędzy agregacją oraz Corg gleby i wydzielonymi fizycznie frakcjami materii organicznej.
Długotrwałe stosowanie siewu bezpośredniego albo długotrwałe nawożenie obornikiem sprzyja akumulacji materii organicznej w glebie. Zabiegi te można uznać za skuteczne narzędzie sekwestracji Corg w glebie oraz adaptacji rolnictwa do zmian klimatu.
Prowadzący obronę dziekan Wydziału Rolnictwa i Biologii prof. dr hab. Zdzisław Wyszyński stwierdził, że cieszy się, że tak ambitne badania prowadzone są na kierowanej przez niego jednostce. Praca doktorska została wykonana pod kierunkiem dr. hab. Stanisława Lenarta, prof. nadzw. SGGW.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
