Kukurydza na ziarno - PDO 2018
Pod koniec ubiegłego roku do Krajowego rejestru wpisanych było 199 odmian kukurydzy, w tym 23 nowo zarejestrowane. Około 75 proc. stanowiły odmiany ziarnowe. Przy tak licznym zestawie rolnicy mają problem z wyborem tej najbardziej odpowiedniej do uprawy, zwłaszcza, że plonowanie kukurydzy podlega dużym wahaniom w latach, z powodu zmiennych warunków pogodowych. Wartość odmian można jednak dokładnie sprawdzić korzystając z wyników PDO.
Porejestrowe Doświadczenia Odmianowe (PDO) prowadzone są przez Centralny Ośródek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) w Słupi Wielkiej we współpracy z Krajowym Związkiem Producentów Kukurydzy (KZPK). Zakładane są w różnych warunkach siedliskowych na terenie całego kraju.
Podobnie jak odmiany zarejestrowane w Polsce traktowane są odmiany z rejestrów krajów UE, czyli z katalogu wspólnotowego (CCA). Warunkiem włączenia odmian z CCA do całej sieci doświadczeń PDO są ich pozytywne wyniki we wcześniejszych dwuletnich badaniach rozpoznawczych prowadzonych w kilku miejscowościach. Odmiany sprawdzone i zarejestrowane w naszych warunkach klimatycznych dają większą gwarancję powodzenia uprawy.
Odmiany kukurydzy na ziarno 2019
Wyniki doświadczeń to nie wszystko
Na podstawie wyników doświadczeń prowadzonych w ramach PDO można dokonać dokładnej analizy plonowania odmian, ale to nie zwalnia przedsiębiorców rolnych z analizy przyrodniczo-ekonomicznych warunków produkcji, które również należy wziąć pod uwagę wybierając odmianę do uprawy.
W przypadku kukurydzy równie ważna jak zdolność plonowania jest wczesność odmian, a o efektywności produkcji decyduje też wysiew nasion odpowiednich do rejonu klimatycznego oraz zamierzonego kierunku użytkowania. Trzeba pamiętać, że żadna odmiana nie zawiera cech wyłącznie pozytywnych i nie należy spodziewać się wybitnie wczesnego dojrzewania u odmian najbardziej plennych i odwrotnie należy zdawać sobie sprawę z tego, że odmiany bardzo wczesne rzadko przekraczają średni poziom plonowania. Odmiany wczesne w większym stopniu są też narażone na fuzaryjne choroby łodyg. Uwzględniając te uwarunkowania, a także niektóre inne cechy, np. morfologię rośliny (typ ulistnienia, wysokość łodygi, kształt ziarna), stopień tolerancji na warunki stresowe (np. chłody wiosenne), reakcję na niektóre herbicydy, tempo dosychania ziarna w polu, opóźnione zasychanie liści przy dojrzałym ziarnie, czy w końcu różnice cen nasion porównywalnych odmian, producenci kukurydzy muszą dokonać świadomego wyboru odmiany najbardziej odpowiedniej w konkretnych warunkach i dla swoich potrzeb.
Nowe odmiany kukurydzy na ziarno 2019
Czym wyróżniają się najlepsze kreacje?
Optymalną odmianę ziarnową powinny charakteryzować:
- zdolność tworzenia dużych plonów ziarna w rejonach, gdzie taka produkcja jest możliwa,
- odpowiednia wczesność, tj. możliwość rozwoju w niższych temperaturach,
- dojrzewanie i dosychanie ziarna w polu przy utrzymujących się zielonych liściach przed planowanym terminem zbioru,
- generatywny typ roślin (niezbyt wysokie łodygi bez skłonności do krzewienia),
- mała podatność na szkodniki i choroby,
- duża odporność na wyleganie,
- w przypadku uprawy kukurydzy dla przemysłu młynarskiego, ziarno powinno być typu szklistego (flint), podczas przerobu kruszyć się na małe fragmenty, a dla produkcji skrobi i do fermentacji typu mączystego, w większości zębokształtne (dent),
- możliwie mała podatność na stres, zwłaszcza okresowe niedobory wody.
Materiał siewny kukurydzy: kupić tańszy niż droższy?
Co wykazały wyniki badań?
W serii doświadczeń z kukurydzą na ziarno lokalizacja doświadczeń z poszczególnymi grupami wczesności zmieniła się w porównaniu z latami ubiegłymi - większe zagęszczenie doświadczeń z odmianami wczesnymi było w rejonach północnych, a z odmianami średnio późnymi i późnymi w rejonach południowych. Środek kraju to większa liczba doświadczeń z kukurydzą średnio wczesną. W 2018 r. założono 29 doświadczeń z 56 odmianami ziarnowymi. Grupę wczesną stanowiły 23 doświadczenia (badano 17 odmian z Krajowego Rejestru - KR i 6 z CCA), średnio wczesną także 23 doświadczenia (20 odmian z KR i 3 z CCA), a średnio późną 10 doświadczeń (6 odmian z KR i 4 z CCA). Nie wymienia się tutaj tzw. doświadczeń rozpoznawczych, z licznymi odmianami figurującymi jedynie w katalogu unijnym, a nie wpisanymi do Krajowego Rejestru, które również znajdują się na polskim rynku.
Przebieg pogody w kwietniu umożliwił terminowe siewy doświadczeń z kukurydzą (średnio w trzeciej dekadzie kwietnia). W sześciu miejscowościach kukurydzę zasiano dopiero w pierwszej dekadzie maja. Brak opadów oraz wysokie temperatury pojawiały się w ciągu całego okresu wegetacji w całym kraju, także w ważnym dla kukurydzy momencie wiechowania i zawiązywania kolb. Susza szczególnie dotknęła: Wielkopolskę, Dolny Śląsk, województwa opolskie i lubuskie oraz część Kujaw. Przebieg pogody sprawił, że kukurydza szybko osiągnęła dojrzałość. We wszystkich grupach wczesności zbierano ją średnio o trzy tygodnie wcześniej niż w 2017 r. Grupę wczesną 25 września, grupę średnio wczesną 29 września i grupę średnio późną 01 października.
Średni plon ziarna w grupie wczesnej wynosił 115,8 dt/ha i był na tym samym poziomie co w roku ubiegłym. Wilgotność ziarna była dużo niższa i wynosiła 20,0 proc. Plon odmian w grupie średnio wczesnej średnio wynosił 120,0 dt/ha i był tylko o 0,5 dt/ha wyższy niż w 2017 r. Wilgotność ziarna była aż o 10 proc. niższa i wynosiła 19,9 proc. Średni plon ziarna odmian średnio późnych wynosił 121,9 dt/ha i był aż o 3,4 dt/ha wyższy niż w 2017 r., przy wilgotności ziarna 19,1 proc.
- Artykuł ukazał się w miesięczniku "Przedsiębiorca Rolny" nr 2-2019 - ZAPRENUMERUJ
