Orka trzyma się mocno
Orka to jedyny zabieg dobrze odwracający glebę i przykrywający resztki pożniwne i chwasty, a właśnie za skuteczność w zwalczaniu chwastów jest szczególnie ceniona.
Gleba po orce, dobrze magazynuje wodę i stwarza pulchną przestrzeń dla rozwoju systemu korzeniowego roślin, a czysta powierzchnia pola jest łatwa do doprawienia przed siewem. Największa wada orki to duża energochłonność.
Powszechnie przyjmuje się, że zużycie paliwa podczas orki na głębokość powyżej 25 cm, zależnie od zwięzłości gleby, wynosi od 15 do 25 l/ha. Opór roboczy pługa jest sumą oporów poszczególnych korpusów, koła kopiującego i elementów wyposażenia dodatkowego np. przedpłużków czy krojów, natomiast na opór korpusu płużnego składają się:
- opór podcięcia skiby przez lemiesz,
- opór odcięcia skiby od calizny przez pierś odkładnicy,
- opór tarcia odkładanej skiby o powierzchnię lemiesza i odkładnicy,
- opór tarcia płozy o ściankę bruzdy.
Największy udział w oporach korpusu płużnego ma opór tarcia skiby o powierzchnię lemiesza i odkładnicy, przyjmuje się, że wynosi on nawet 50%. Dlatego korpusy ażurowe dzięki mniejszej powierzchni styku z glebą, stawiają opory robocze mniejsze o 10-20% niż odkładnice pełne.
Ciągnik współpracujący z pługiem powinien mieć ok. 20% zapasu mocy na pokonanie przeciążeń wynikających ze zmian oporu roboczego spowodowanego zróżnicowanymi warunkami glebowymi na obszarze pola. Zmiana szerokości orki umożliwia dostosowanie oporu pługa do warunków glebowych i mocy ciągnika. Szerokość orki należy zmniejszyć, gdy przewiduje się wzrost oporów w wyniku ciężkich warunków glebowych, stosowania dużej głębokości orki lub zaczepienia za pługiem narzędzia doprawiającego odłożone skiby.
Najprostszy sposób zmniejszenia szerokości orki to demontaż tylnego segmentu ramy z ostatnim korpusem. Pług może być też wyposażony w regulację szerokości skib, a wtedy można zmienić szerokość orki nie zmieniając liczby korpusów. Najtańsze i najpopularniejsze są pługi z ręcznie przestawianymi korpusami, ale producenci oferują również pługi z regulacją bezstopniową, przeprowadzaną siłownikiem hydraulicznym z kabiny ciągnika, które ze względu na złożoność budowy są jednak znacznie droższe.
Ustalając parametry orki trzeba mieć na uwadze zarówno jakość orki jak i zużycie paliwa. Wąskie skiby gwarantują dobre pokruszenie gleby, a więc należy je stosować podczas orki siewnej, szczególnie na glebach bardzo zwięzłych, a zapas mocy ciągnika wykorzystać na pokrycie oporów narzędzia agregowanego z pługiem.
Natomiast na glebach dobrze się kruszących i podczas orki przedzimowej warto stosować szerokie, nie w pełni podcięte skiby, aby zmniejszyć zużycie paliwa. Ustawiając szerokość pługa należy pamiętać, że współpracujący z nim ciągnik powinien posiadać zapas mocy na przeciążenia przy prędkości powyżej 7 km/h, gwarantującej dobrą jakość orki.
