Budżety rolniczych gospodarstw pod lupą. Co mówią liczby?
Najniższe przeciętne wydatki na 1 osobę, najniższy udział wydatków w dochodach oraz najniższy udział dochodów z głównego źródła utrzymania – to charakteryzuje gospodarstwa domowe rolników na tle ogółu gospodarstw domowych.
W ocenie Głównego Urzędu Statystycznego, który przedstawił dokument "Budżety gospodarstw domowych w 2021 r.", w zeszłym roku nadal utrzymywało się relatywnie duże zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków pomiędzy różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw domowych. Podobnie jak w latach poprzednich, najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych (2487 zł) oraz przeciętne miesięczne wydatki (1490 zł) na osobę wystąpiły w gospodarstwach osób pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym. Najniższym przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na 1 osobę w 2021 r. dysponowały gospodarstwa domowe rencistów. Wyniósł on 1638 zł i był o 20,5 proc. niższy od średniej ogólnopolskiej (w 2020 r. niższy o 20,7 proc.). Natomiast najniższe przeciętne wydatki na 1 osobę odnotowano w gospodarstwach domowych rolników (942 zł) i były one o 28,4 proc. niższe od średnich wydatków dla gospodarstw ogółem (w 2020 r. – niższe o 30,6 proc.). Ponadto gospodarstwa domowe rolników miały ponownie najniższy udział wydatków w dochodach (46,9 proc.) i największą średnią kwotę nadwyżki dochodu nad wydatkami (1066 zł).
1482 zł brutto - to przeciętna emerytura i renta rolnika
"W 2021 r. wystąpił wzrost realnego przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego ogółem na osobę - o 2,2 proc. (w 2020 r. wzrost o 2 proc.). Realny wzrost wystąpił we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, wśród których najwyższy odnotowano w gospodarstwach domowych osób pracujących na własny rachunek (o 5,6 proc.), a najniższy w grupie pracowników (o 0,6 proc.)" – wyliczył GUS.
Natomiast w zakresie wydatków - w porównaniu z poprzednim rokiem - w 2021 r., w ujęciu realnym, wystąpił wzrost przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych o 3,5 proc. Realny wzrost wydatków wystąpił we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych - najwyższy w gospodarstwach domowych rolników (o 6,1 proc.), zaś najniższy - w grupie pracujących na własny rachunek (o 0,3 proc.).
Co istotne, ponownie w gospodarstwach domowych emerytów odnotowano najwyższy udział dochodów z głównego źródła utrzymania (84,7 proc.), a w gospodarstwach domowych rolników najniższy (70,4 proc.). Można zatem wnioskować, że wielu rolników musi nadal „dorabiać” poza uprawą ziemi czy hodowlą zwierząt.
Warto jeszcze przywołać dane statystyków o dochodach nie w przeliczeniu na osobę, lecz na całe gospodarstwo. I tak, najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na gospodarstwo domowe osiągnęły właśnie gospodarstwa domowe rolników (oraz pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym) i były one ponad 3 razy wyższe niż w gospodarstwach domowych rencistów, które osiągnęły najniższy dochód. Należy tu jednak wziąć pod uwagę średnią liczbę osób w poszczególnych typach gospodarstw domowych. A przeciętna liczba osób w gospodarstwach domowych w 2021 r. wynosiła: ogółem – 2,55; pracowników – 2,99; rolników – 3,70; pracujących na własny rachunek – 3,08; emerytów – 1,77; rencistów – 1,65.
A jak wygląda sytuacja, biorąc pod uwagę podział na miasto i wieś? Otóż przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w gospodarstwach domowych w miastach był wyższy o 28,9 proc. niż na wsi (w 2020 r. o 28 proc.). Różnice te wynikały z wysokości dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa domowe, jak również związane były z większą liczbą osób wchodzących w skład gospodarstw domowych zamieszkujących wieś.
"Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku wydatków gospodarstw domowych. Przeciętne miesięczne wydatki na osobę w gospodarstwach domowych w miastach były o 31,3 proc. wyższe niż na wsi (w 2020 r. o 35,4 proc.)" – podał GUS.
- Rolnictwo bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
