Pszczelarstwo wymaga wsparcia. NIK ocenia i radzi
W latach 2013-2016 liczba rodzin pszczelich w Polsce wzrosła o prawie 12 proc. Foto_PAP/Strefa Gwiazd/Stach Leszczyński
W Polsce brakuje kompleksowej strategii wspierania pszczelarstwa i niewystarczające są działania na rzecz walki z chorobami pszczół i prawidłowego stosowania środków ochrony roślin - ujawnia Najwyższa Izba Kontroli.
"Pszczoły uważane są za czwarty ekonomicznie ważny gatunek zwierząt gospodarskich. Bardzo znacząca jest ich rola jako zapylaczy roślin: od zapylania uzależnionych jest 60 gatunków roślin rolniczych i 140 gatunków ogrodniczych, czyli ponad 80 proc. gatunków uprawianych w Polsce. Dochód, jaki uzyskuje się dzięki działalności zapylającej pszczół, wynosi 4,1-7,4 mld zł - podała Izba.
Powstaje Narodowa Strategia Ochrony Owadów Zapylających
W Wielki Dzień Pszczół (8 sierpnia) ruszyły prace nad powstaniem Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających. Jej inicjatorami są przedstawiciele świata nauki, największe organizacje pszczelarskie oraz Greenpeace, a w jej...
Z ustaleń NIK wynika też, że nie wszystkie rodziny pszczele objęte są stałą opieką weterynaryjną. "Inspekcja Weterynaryjna sprawowała bowiem nadzór wyłącznie nad zarejestrowanymi pasiekami, wprowadzającymi na rynek produkty pszczele. Pozostałe takim nadzorem nie były objęte, a kontrole weterynaryjne były tam przeprowadzane tylko w sytuacjach nadzwyczajnych. Brak rejestracji wszystkich rodzin pszczelich powoduje, że dane dotyczące liczby rojów hodowanych na terenie Polski mogą być nieprecyzyjne - czytamy w raporcie.
W ocenie kontrolerów, mimo iż wydatki na wsparcie pszczelarstwa rosną, to są niewystarczające. "W okresie objętym kontrolą NIK, pomoc państwa dla branży pszczelarskiej wyniosła 105 mln zł. Głównym narzędziem wsparcia były Krajowe Programy Wsparcia Pszczelarstwa z rocznym budżetem ok. 20 mln zł. Ministerstwo Rolnictwa prawidłowo nadzorowało realizację Krajowego Programu Wsparcia Pszczelarstwa na lata 2013-2016, a Agencja Rynku Rolnego prawidłowo ten program realizowała" - napisano w dokumencie.
Tysiące pszczół zamieszkają na dachu uniwersytetu
Kilkanaście tysięcy pszczół "zamieszkało" w sześciu ulach zlokalizowanych na dachu Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Budynek leży niedaleko porośniętych miododajnymi roślinami okolic Muzeum...
Izba zauważa, że efektem realizacji Krajowego Programu Wsparcia Pszczelarstwa w latach 2013-2016 był wzrost liczby rodzin pszczelich o prawie 12 proc., pszczelarzy o prawie 19 proc. oraz produkcji miodu o blisko 10 proc. Od 2013 r. przybyło w Polsce 10 tys. pszczelarzy i ponad 160 tys. pszczelich rodzin. Produkcję miodu udało się zwiększyć z 22 do 24 tys. ton (w 2016 r.).
NIK zauważa, że działania ministra rolnictwa i Agencji Rynku Rolnego odpowiadały na postulaty pszczelarzy i zapewniały nadzór nad ochroną dobrostanu pszczół, ale tylko w ograniczonym zakresie.
"Kontrola wykazała m.in., że niewystarczające są działania ze strony państwa zmierzające do rozwiązania takich problemów, jak nasilające się choroby pszczół, brak nowych skutecznych leków oraz niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin. Np. pomimo iż ponad 1/3 wydatków z Programu Wsparcia Pszczelarstwa przeznaczona była na dofinansowanie zakupu leków weterynaryjnych (do zwalczania warrozy - jednej z najgroźniejszych chorób pszczół), to badania wykazały, że przeważająca część pszczelarzy stosowała leki nieprawidłowo" - czytamy.
Powstaną enklawy dla pszczół. Miód będzie promował miasto
Na dachu ratusza w Ciechanowie (Mazowieckie) stanie w przyszłym roku pszczela pasieka. Dodatkowo w kilku miejscach miasta utworzone zostaną enklawy dla pszczół. Już teraz w miejskim parku ustawiono drewniane domki dla innych pożytecznych...
W ocenie NIK minister wydawał akty prawne regulujące stosowanie środków ochrony roślin, zlecał też badania chorób pszczół oraz badania stosowania pestycydów powodujących masowe wymieranie rodzin pszczelich. "Niejednokrotnie wycofywał z rynku środki ochrony roślin, które stanowiły zagrożenie zdrowia i życia pszczół lub odmawiał dopuszczenia takich środków do obrotu" - dodano.
Według NIK, aby zapewnić rozwój pszczelarstwa oraz bezpieczeństwa i dobrostanu pszczół, resort rolnictwa powinien podjąć działania w zakresie m.in. opracowania jednorodnej strategii na rzecz rozwoju pszczelarstwa, z uwzględnieniem szczególnej roli pszczół w rolnictwie jako owadów zapylających, a także mającej na celu wsparcie młodych pszczelarzy. Oznaczałoby to zwiększenie pomocy udzielanej przez państwo pszczelarstwu, bo aktualny jej poziom nie jest wystarczający.
NIK zwraca uwagę, że rzadko także porusza się kwestię pokoleniowej zmiany pszczelarzy. NIK poinformowała, że ponad 63 proc. pszczelarzy w Polsce ma więcej niż 51 lat, a tylko niespełna 13 proc. nie przekroczyło 35. roku życia.
Z danych wynika jednocześnie, że Polska i Niemcy to jedyne kraje Unii Europejskiej, w których w ostatnich latach odnotowano wzrost liczby pszczelarzy i zarejestrowanych rojów.
NIK przekazała, że kontrolne były prowadzone od 16 września do 20 stycznia 2017 r. Badania kontrolne trwały od 1 stycznia 2013 r. do 30 września 2016 r.
