Kiedy i jak siać soję?
Coraz więcej rolników interesuje się uprawą soją. Przemawia za tym brak nawożenia azotem mineralnym, albo stosowanie tylko niewielkiej dawki startowej. Soja pozostawia też bardzo dobre stanowisko pod rośliny następcze i umożliwia ograniczenie w nich dawek azotu. Rosną też ceny nasion soi w skupie.
Według danych ARiMR w 2020 r. soja była uprawiana na 21,5 tys. ha, a rok później na 25,5 tys. ha.
Termin siewu
Okres do siewu do pełni wschodów jest okresem krytyczny w wegetacji soi. Termin siew soi należy ustalić na podstawie pomiaru temperatury na głębokości siewu (3-5 cm). Powinno się go przeprowadzić, gdy temperatura mierzona w tej warstwie wyniesie co najmniej 8°C. W ustaleniu dla danego rejonu optymalnego terminu siewu można także posiłkować się obserwacjami przyrody czyli tzw. terminami fenologicznymi. W przypadku siewu soi jest to kwitnienie klonu zwyczajnego.
Soja: odmiany rekomendowane 2022
Dość wczesny siew pozwala uzyskać większe plony nasion, a w przypadku odmian późniejszych soi przyspieszyć ich dojrzewanie. Jednak zbyt wczesny siew może prowadzić do znacznego opóźnienia wschodów i zwiększenia ich nierównomierności. W skrajnych przypadkach przymrozki panujące w okresie wschodów mogą doprowadzić do zniszczenia roślin. Również zwlekanie z siewem jest niekorzystne. Opóźnia bowiem dojrzewanie roślin oraz ich zbiór. W efekcie końcowym zmniejsza plon nasion.
Norma wysiewu
Ilość wysiewu soi powinna być zgodna z zaleceniami hodowcy danej odmiany. Odmiany soi znacznie różnią się wielkością nasion. W badaniach PDO w 2020 r. na 1 m2 wysiewano najczęściej 70 kiełkujących nasion, rzadziej 50 (nie są jeszcze opublikowane pełne wyniki badań z 2021 r.). Masa 1000 nasion wahała się od 98 do 296 g, a zdolność kiełkowania od 80 do 96 proc. W efekcie ilość wysiewu kształtowała się od 121 do 238 kg/ha (przy obsadzie 70 nasion kiełkujących na 1 m2).
Obliczenie ilości wysiewu nasion jest łatwe i wystarczy skorzystać z prostego wzoru, w którym: ilość wysiewu (kg/ha) = zalecana obsada roślin po wschodach (szt./m2) x masa 1000 nasion (g)/zdolność kiełkowania (proc.)
Przykład: zalecana obsada roślin po wschodach = 70 szt./m2, masa 1000 nasion = 200 g, zdolność kiełkowania = 90 proc.
ilość wysiewu (kg/ha) = 156 (70 x 200) x 90
Zawsze przed siewem należy wykonać próbę kręconą siewnika, bo poszczególne partie nasion mogą znacznie różnić się wielkością.
Najlepiej plonujące odmiany soi 2021
Szczepienie
Jeśli na danym polu soja nie była w ogóle uprawiana lub będzie uprawiana po raz pierwszy niezbędne jest zaszczepienie nasion bakteriami brodawkowatymi Bradyrhizobium japonicum żyjącymi w symbiozie z soją. Ważne jest, aby zabieg ten przeprowadzić bardzo starannie i zgodnie z zalecaniami producenta szczepionki w pomieszczeniu zabezpieczonym przed bezpośrednim działaniem promieniowania słonecznego, na co bakterie są bardzo wrażliwe.
Głębokość siewu
Ważnym elementem prawidłowego siewu soi jest optymalna głębokość siewu. Część rolników wysiewa soję głęboko, tak jak groch. Jest to poważny błąd, bo soja w odróżnieniu od grochu, podczas kiełkowania wyciąga liścienie nad powierzchnię gleby. W związku z tym siew powinien być płytki, a głęboki utrudnia wschody i zwiększa ich nierównomierność. Optymalna głębokość siewu soi wynosi 3-4 cm na glebie o optymalnej wilgotności, a 4-5 cm na przesuszonej.
Należy dążyć do tego, aby utrzymać jednakową głębokość siewu na całym polu, co zwiększa równomierność wschodów. Wpływ na to ma nie tylko staranna uprawa przedsiewna, ale także stan techniczny siewnika.
Kierunek siewu
Soja jest wrażliwa na zacienienie. Tak jak w przypadku innych roślin rolniczych optymalnym kierunkiem siewu jest północ-południe, który umożliwia lepszy dostęp do światła niż siew w kierunku wschód-zachód. Kluczowy jest w tym przypadku kształt pól.
- Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz