Ochrona fungicydowa pszenicy ozimej. Trzeci zabieg na kłos

Poleć

Udostępnij

Autor tekstu: prof. dr hab. Marek Korbas, dr Joanna Horoszkiewicz-Janka IOR-PIB w Poznaniu | redakcja@agropolska.pl

14-06-2021,20:40 Aktualizacja: 15-06-2021,13:51

A A A

Ostatni zabieg fugicydowy jest ukoronowaniem całej ochrony chemicznej w uprawie pszenicy ozimej. Jest to również dobry czas na zabezpieczenie ziarna przed mykotoksynami.

Podawana przez GUS wysokość plonu pięciu podstawowych zbóż z ostatnich lat to 35,2 dt/ha. Nie jest ona do zaakceptowania przez przedsiębiorców uprawiających zboża ozime. Przy intensywnej uprawie pszenicy, jęczmienia, pszenżyta i żyta, taki plon nie pokrywa nawet kosztów związanych z prowadzeniem plantacji.

Fungicydowa ochrona plantacji zbóż i rzepaku

Fungicyd Topsin M 500 SC zawiera tiofanat metylowy, substancję czynną z grupy benzimidazoli, która od kilkudziesięciu lat powszechnie wykorzystywana jest do ochrony wielu gatunków roślin uprawnych na całym świecie. Przy użyciu tego...

czytaj więcej

Pamiętając o tym, walkę o plon należy prowadzić do samego końca, wieńcząc ją wykonaniem zabiegu w terminie T-3. Jest on wykonywany w późnych fazach rozwojowych zbóż, np. w pszenicy i pszenżycie zaleca się jego wykonanie w fazach BBCH 51-59, a dla niektórych fungicydów termin ten przedłużony jest aż do fazy wodnej dojrzałości ziarna (BBCH 71). W każdym przypadku ważna jest precyzja i rozpoznanie zagrożenia. Przydaje się też wiedza o biologii grzybów i znajomość progów szkodliwości.

Nie dopuścić do porażenia przez fuzariozę

Kłosy i górne liście pszenicy mogą być porażane przez różne gatunki grzybów rodzaju Fusarium, a także przez inne choroby, np. rdzę żółtą, septoriozę plew, mączniaka prawdziwego zbóż i traw, brunatną plamistość liści i czerń kłosów. Wszystkie są groźne zarówno wtedy gdy występują pojedynczo, jak i w kompleksie. Nie zwalczane prowadzą do znaczących strat - ograniczają plon i pogarszają jego jakość.

Szczególną uwagę należy zwrócić na gatunki grzybów rodzaju Fusarium - sprawców fuzariozy kłosów, które mają zdolność wytwarzania trujących metabolitów - mykotoksyn, niebezpiecznych dla zdrowia ludzi i zwierząt. Są to np.: deoksyniwalenol (DON), zearalenon (ZEA) czy toksyna T-2. Ich powstawaniu można w dużym stopniu zapobiec, zabezpieczając kłosy przed porażeniem podczas wegetacji polowej. Taką rolę spełnia zabieg T-3.

Ważne jest tylko, aby został wykonany przed pojawieniem się na kłosach grzybni z zarodnikami. W przeciwnym przypadku jest już za późno. O tym, czy kłos jest porażony, można przekonać się w prosty sposób. Wystarczy pobrać kilka kłosów z pola i umieścić je na kilka dni w wilgotnej komorze.

Ochrona kłosa. Zabieg T3

Intensywna ochrona zbóż, w szczególności pszenicy ozimej, to oprócz zaprawiania, trzy podstawowe zabiegi opryskiwania fungicydami. Pierwsze dwa chronią podstawę źdźbła i górne liście, trzeci zabieg chroni kłos. Wszystkie...

czytaj więcej

Gdy kłosy są porażone, po 3-5 dniach inkubacji pojawia się na nich grzybnia, która zdradza obecność choroby. Jest to sygnał do wykonania zabiegu. Plantacje, na których nie stosuje się ochrony fungicydowej kłosów, narażone są w dużym stopniu na wystąpienie fuzariozy, a co za tym idzie, pogorszenie jakości ziarna. Warto pamiętać, że sprawcy choroby wyjątkowo dobrze rozwijają się w warunkach wysokiej wilgotności i dużego zakresu temperatury.

Szeroki wybór fungicydów

Na rynku znajduje się duża liczba fungicydów do ochrony kłosów w terminie T-3, zbudowanych z jednej lub kilku substancji czynnych. Należy zwrócić uwagę, aby co najmniej jedna z nich działała układowo. Prawidłowe i terminowe ich zastosowanie pozwala skutecznie ograniczyć występowanie sprawców chorób. Warto wybierać te substancje, które oprócz szerokiego spektrum zwalczanych patogenów cechują się wysoką skutecznością działania.

Trzeba też pamiętać o stosowaniu rotacji substancji czynnych tak, aby nie dopuścić do powstawania odporności. W ochronie zbóż nie jest to trudne, ponieważ oferta środków jest dość szeroka. Jest także możliwość przygotowania mieszaniny w gospodarstwie. W etykietach wielu fungicydów są zapisy o możliwościach ich mieszania, a niektóre z firm oferują ich łączne stosowanie. Wykonując zabieg w terminie T-3 należy zwrócić uwagę na temperaturę powietrza oraz wilgotność. Nie należy go wykonywać podczas suszy oraz w skrajnie wysokich temperaturach, ponieważ zabieg może być fitotoksyczny.

Ważna jest także temperatura wody użytej do zabiegu. Zbyt niska zwiększa stres roślin. Dlatego zleca się wcześniej napełnić opryskiwacz wodą. Aby zwiększyć przyczepność i pobranie fungicydów przez roślinę, należy do cieczy roboczej dodać adiuwant.

Przykłady fungicydów do zwalczania chorób kłosa w pszenicy ozimej w terminie T-3

Substancja czynna		Nazwa preparatu
Preparaty jednoskładnikowe
azoksystrobina		Agristar 250 SC, Amistar 250 SC, Azbany 250 SC, AzoGuard, Azoxymoc, Dobromir 250 SC, Fungistar, Komiflo 250 SC, Ksystro 250 SC, Ortofin, Strobin 250, Tascom 250 SC, Zetar 250 SC
benzowindyflupyr		Elatus Plus
difenokonazol		Dafne 250 EC, ILA 250 EC, Porter 250 EC
epoksykonazol		Cortez 125 SC, Epoksy 125 SC, Ksykon 125 SC, Raster 125 SC, Rekord 125 SC, Respekto 125 SC, Rubric 125 SC, Safir 125 SC, Slapper, Soprano 125 SC
flutriafol		Askalon 125 SC, Favosar 125 SC, Impact 125 SC
metkonazol		Cambio, Caramba 60 SL, Conatra 60 EC, Fieldsar 60 SL, Metfin, Metkon, Metkon 100 SL, Metso, Micosar 60 SL, Plexeo 60 EC, Simveris, Sirena 60 EC, Spartakus, Turret 60, X-Met 100 SL
pentiopyrad		Areva 200 EC, Avella 200 EC, Celica 200 EC
prochloraz		Blitz 450 EC, Mirage 450 EC, Oslo 450 EC, Pretorius 450 EC, Promax 450 EC, Simran 450 EC, Spector 450 EC
proquinazid		Agria Proquinazid, Bastion 200 EC, Halny 200 EC, Prokonazid 200 EC, Proquin 200 EC, Prozid 200 EC, Talian 200 EC, Talius 200 EC, Tarot 200 EC, Teodot 200 EC, Teonas 200 EC, Unicorn
protiokonazol		Basior 300 EC, Exactris, Judym 30 EC, Kanonik 300 EC, Pecari 300 EC, Poleposition 300 EC, Praktis, Procer 300 EC, Promino 300 EC, Protendo 300 EC, Tartaros 300 EC, Wadera 300 EC
Pythium oligandrum*		Polygreen Fungicide WP
tebukonazol		Armada, Ambrossio 500 SC, Darcos 250 EW, Helicur 250 EW, Mystic 250 EC, Patronius 250 EW, Riza 250 EW, Syrius 250 EW, Tebkin 250 EW, Tebu 250 EW, Tebusha 250 EW, Troja 250 EW
tiofanat metylowy		Bajlando 500 SC, Sintop 500 SC, Tiofan 500 SC, Tiofanat Metylowy 500 SC, Tiptop 500 SC, Topsano 500 SC, Topsin M 500 SC
Preparaty dwuskładnikowe
azoksystrobina, cyprokonazol	Blizzard Xtra 280 SC, Skymaster 280 SC
azoksystrobina, tebukonazol	Lerak 200 EC, Mirador Forte 160 EC
benzowindyflupyr, protiokonazol	Echilon Super, Elatus Era
biksafen, protiokonazol	Aviator Xpro 225 EC
biksafen, tebukonazol	Zantara 216 EC
bromukonazol, tebukonazol	Djembe 274 EC, Sakura 274 EC, Soleil 274 EC
cyprokonazol, izopirazam	Megysto
epoksykonazol, dimoksystrobina	Swing Top 183 SC
epoksykonazol, fenpropimorf	Duett Star 334 SE, Tango Star
epoksykonazol, fluksapyroksad	Secardo XE 125 EC
epoksykonazol, folpet	Manitoba 425 EC
epoksykonazol, izopirazam	Seguris 215 SC
epoksykonazol, krezoksym metylu	Allegro 250 SC, Ogam, Tocata Duo
epoksykonazol, metkonazol	Osiris 65 EC
epoksykonazol, piraklostrobina	Optan 183 SC
epoksykonazol, prochloraz	Corrib EC
epoksykonazol, tiofanat metylowy	Dedal 497 SC, Dubler Extra 497 SC, Dubler Mega 497 SC, Duett Ultra 497 SC, Duo 497 SC, Epofanat 497 SC, Tandem 497 SC
prochloraz, tebukonazol	Tenore 400 EW, Zamir 400 EW
protiokonazol, fluoksastrobina	Fandango 200 EC, Sokół Max
protiokonazol, izopirazam	Gigant 275 SC, Prizm 275 SC
protiokonazol, spiroksamina	Input 460 EC, Kroton, Proline Max 460 EC, Thesorus 460 EC
protiokonazol, tebukonazol	AsPik 250 EC, Clayton Divot 250 EC, Clayton Navaro 250 EC, Jade, Profuso, Prosaro 250 EC, Protefin, Protendo Extra
protiokonazol, trifloksystrobina	Delaro 325 SC
tiofanat metylowy, tetrakonazol	Matador 303 SE, Moderator 303 SE, Yamato 303 SE
Preparaty trójskładnikowe
azoksystrobina, difenokonazol, tebukonazol		Fundand 450 EC, Kier 450 EC, Mollis 450 EC
biksafen, fluoksastrobina, protiokonazol		Apron-X 190 EC, Variano Xpro 190 EC
biksafen, fluopyram, protiokonazol		Ascra Xpro 260 EC
biksafen, protiokonazol, spiroksamina		Boogie Xpro 400 EC
epoksykonazol, krezoksym metylowy, fenpropimorf		Juwel TT 483 SE
fenpropimorf, epoksykonazol, metrafenon		Capalo 337,5 SE, Ceando Plus, Palazzo, Tocata
fluksapyroksad, epoksykonazol, piraklostrobina		Acador Plus, Adexar Plus
proquinazid, prochloraz, tebukonazol		Arbiter 520 EC, Vareon 520 EC, Wirtuoz 520 EC
protiokonazol, spiroksamina, tebukonazol		Hutton, Soligor 425 EC
tebukonazol, prochloraz, fenpropidyna		Artemis 450 EC, District 450 EC
tebukonazol, spiroksamina, triadimenol		Falcon 460 EC, Sokół 460 EC