Pierwsza pośród gleb
Polskie Towarzystwo Gleboznawcze zdecydowało, że Glebą Roku 2019 jest czarnoziem (rok wcześniej była to rędzina). Warto to przypomnieć, bo zbliża się kolejny Światowy Dzień Gleby, który przypada 5 grudnia.
Od roku 2015 trwa Międzynarodowa Dekada Gleby, która zakończy się w roku 2024. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) ogłosiła rok 2015 Międzynarodowym Rokiem Gleby. Hasłem przewodnim było "Zdrowa gleba, zdrowe życie".
Jak przyznaje prof. dr hab. Cezary Kabała z UP we Wrocławiu (2018) wybór czarnoziemu nie był decyzją oryginalną, gdyż w każdym kraju, w którym zainicjowano podobne programy, Czarnoziem był pierwszą lub jedną z pierwszych celebrowanych gleb. Biorąc jednak pod uwagę szczególne cechy morfologiczne i fizykochemiczne czarnoziemów, które decydują o ich znaczeniu rolniczym już od okresu neolitycznego, nikogo nie dziwi specjalny szacunek gleboznawców i rolników do tego typu gleb.
Oznacz zawartość próchnicy w glebie
Czarnoziemy są glebami reliktowymi w Polsce i zajmują niewielkie tylko skrawki terytorium naszego kraju (łącznie około 1 proc. powierzchni). Nie umniejsza to ich znaczenia, wręcz odwrotnie - jest ważnym powodem do ich ochrony.
W ostatnich latach odżyły też dyskusje nad genezą i wiekiem czarnoziemów, ich transformacją w holocenie, a także relacjami z innymi typami gleb, na przykład z czarnymi ziemiami. Interdyscyplinarne badania prowadzone wspólnie z archeologami poszerzyły wiedzę i zweryfikowały scenariusze ewolucji gleb w wybranych regionach, co zachęca do rozszerzenia badań na całą Polskę. Jednocześnie pojawiają się doniesienia o raptownej degradacji lub nawet zaniku czarnoziemów wskutek intensywnej uprawy i erozji gleb.
Mimo więc, że czarnoziem jest "pierwszą pośród gleb", od rozpoznania genezy, której rozpoczęło się nowoczesne gleboznawstwo, nadal dostrzega się pasjonujące wyzwania badawcze oraz palące potrzeby praktyczne dotyczące tych gleb tak w Polsce, jak i w Europie Środkowej oraz Wschodniej.
- Agrobiznes bez tajemnic. Zamów prenumeratę miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny" już dziś
