Badanie stanu odżywienia roślin

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: dr inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@agropolska.pl
03-05-2016,15:05 Aktualizacja: 03-05-2016,15:05
A A A

Potrzeby dokarmiania dolistnego można określić na podstawie zawartości składników mineralnych w materiale roślinnym. Analizy takie wykonują Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze.

Każdy z gatunków roślin charakteryzuje się krytyczną fazą zaopatrzenia w składniki pokarmowe, których niedobór w tym okresie skutkuje znacznym zmniejszeniem plonu. W uprawie buraków cukrowych jest to początek zwarcia międzyrzędzi, kukurydzy przy wysokości roślin 40-60 cm, zbóż podczas strzelanie w źdźbło, rzepaku ozimego tuż przed kwitnieniem, a ziemniaków na początku kwitnienia. Również zbyt obfite zaopatrzenie w składniki pokarmowe jest niekorzystne, bo może przyczyniać się do obniżki plonu i pogorszenia jej jakości.

Wyniki analiz zawartości makroelementów w roślinach podawane są w proc. suchej masy, a mikroelementów w mg na kilogram suchej masy. Optymalną zawartość makroelementów w częściach wskaźnikowych roślin w fazach krytycznych podano w tabeli.

pszenica ozima, azot, nawożenie azotem, rsm

Druga dawka azotu w uprawie pszenicy ozimej

Część rolników wykonało już nawożenie pszenicy ozimej azotem w drugim terminie, a część przeprowadza je teraz. O plonie zbóż decydują trzy składowe plonu: obsada kłosów, liczba ziarniaków w kłosie i masa tysiąca ziaren...

Aby wyniki oznaczeń były wiarogodne bardzo ważne jest pobranie próbek całych lub określonych części roślin w ściśle określonym według instrukcji Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczej terminie:

  • buraki cukrowe –  pobiera się ze środkowej części rozety liście wraz z ogonkami/nie najstarsze i nie najmłodsze 50-60 dni po wschodach;
  • chmiel – w pełni rozwinięte liście w połowie sezonu;
  • kukurydza – rozwinięte liście przy wysokości roślin 40-60 cm;
  • rzepak – w fazie zielonego (zwartego) pąka;
  • tytoń – najwyższe, w pełni rozwinięte liście, przed kwitnieniem lub w połowie sezonu;
  • warzywa – w pełni rozwinięte liście;
  • zboża – gdy 60-80 proc. roślin posiada pierwsze kolanko na wysokości 2 cm nad ziemią (wysokość roślin 10-18 cm). Rośliny ścina się 1 cm nad ziemią i tworzy próbę średnią;
  • ziemniaki – liście wierzchołkowe przed zwarciem rzędów.

Podczas pobierania próbek należy ściśle przestrzeganie obowiązujących zasad. Próbki pobiera się z miejsc reprezentatywnych dla danego pola. Nie powinno się pobierać ich z obrzeży pól i miejsc, gdzie wygląd  roślin wyraźnie odbiega od reszty pola, np. z zagłębień, wzniesień, z miejsc po stertach słomy, pryzmach obornika itp. Najlepiej jest pobierać próbki poruszając zygzakiem lub po przekątnej pola. Liczba próbek pojedynczych wynosi co najmniej 20, a najlepiej, gdy jest ich 30 z pola. Z próbek pojedynczych tworzy się próbę średnią o masie około 0,3 kg. Próbkę zapakowaną w worek foliowy z etykietą zawierającą imię i nazwisko, miejscowość oraz szkic pola należy jak najszybciej dostarczyć do Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej.

Odczyn i zasobność - ważne badanie gleby

Rozpoczęły się zbiory jęczmienia ozimego, rzepak też już czeka. To bardzo dobry moment na pobranie próbek gleby celem oznaczenia odczynu gleby oraz zasobności w przyswajalne makro- i mikroelementy w stacji chemiczno-rolniczej. Bez znajomości...

Za określenie zawartości makro- i mikroelementów w częściach wskaźnikowych do oceny potrzeb dokarmiania trzeba zapłacić (za próbkę):

•N, P, K, Ca, Mg – 83,73 zł;

•N, P, K, Ca, Mg + jednego mikroelementu (Zn, Cu, Mn lub Fe) – 99,97 zł;

•N, P, K, Ca, Mg, S lub B – 146,84 zł;

•N, P, K, Ca, Mg, B, Zn, Cu, Mn, Fe – 168,71zł;

•N, P, K, Ca, Mg, S lub B  + jednego mikroelementu (Zn, Cu, Mn lub Fe) – 155,58 zł;

•N, P, K, Ca, Mg + czterech mikroelementów (Zn, Cu, Mn, Fe) – 155,58 zł.

Ceny te zawierają 23 proc. podatku VAT, a więc ci rolnicy, którzy są jego płatnikami mogą go odzyskać. Za drobną dopłatą wyniki są opracowywane przez program doradczy „InfoPlant”, który porównuje się z wartościami optymalnymi dla danego gatunku i określonej fazy rozwojowej. Rolnik dostaje wówczas dodatkową informację, czy w dostarczonym przez niego materiale jest roślinnym jest optymalna zawartość, niedobór czy nadmiar makro- i  mikroelementów. Problemem jest fakt, że wartości, które wykorzystuje program pochodzą jeszcze z lat 80. ubiegłego wieku.          

Tabela. Optymalna zawartość makro- i mikroelementów w roślinach wg programu InfoPlant*

Gatunek

Faza rozwojowa

proc. suchej masy

mg/kg suchej masy

N

P

K

Ca

Mg

B

Cu

Mn

Mo

Zn

Buraki cukrowe

50-60 dni po wschodach

4-6

0,35-0,6

3,5-6

0,7-2

0,3-0,7

35-100

7-15

35-100

0,25-1

20-80

Jęczmień jary

Początek strzelania w źdźbło

2,8-5

0,35-0,6

3-5,5

0,5-1

0,15-0,3

6-12

6-12

30-100

0,1-0,3

20-60

Pełnia strzelania w źdźbło

2-4

0,3-0,5

2,5-4,5

0,45-1

0,12-0,3

5-10

5-10

25-100

0,1-0,3

15-60

Jęczmień ozimy

Początek strzelania w źdźbło

2,5-5

0,3-0,6

3,5-5

0,3-1

0,15-0,3

6-12

6-12

30-100

0,1-0,3

20-60

Pełnia strzelania w źdźbło

2-4

0,28

3,2-4,5

0,25-1

0,12-0,25

5-10

5-10

25-100

0,1-0,2

15-60

Kukurydza

Wysokość roślin 40-60 cm

3,5-5

0,35-0,6

3-4,5

0,3-1

0,25-0,5

7-15

7-15

40-100

0,2-0,5

30,-70

Pszenica ozima

Początek strzelania w źdźbło

3-5

0,3-0,6

3,5-5,5

0,4-1

0,12-0,25

6-12

7-15

35-100

0,1-0,3

25-70

Pełnia strzelania w źdźbło

2,3-3,8

0,25-0,5

3,3-4,5

0,35-1

0,1-0,23

5-10

5-10

30-100

0,1-0,3

20-70

Rzepak ozimy

Tuż przed kwitnieniem

4-5

0,35-0,7

2,8-5

1-2

0,25-0,4

30-60

5-12

30-100

0,4-1

25-70

Ziemniaki

Początek kwitnienia

5-6,5

0,4-0,6

5-6,6

0,6-2

0,25-0,8

25-70

7-15

40-100

0,2-0,5

20-80

w tabeli pominięto zawartość żelaza (Fe) 

Trzeba zdawać sobie sprawę, że wyniki analizy składu chemicznego roślin nie dają pełnego obrazu sytuacji na polu. Ważne jest, aby analizować je w połączeniu z aktualnymi wynikami badań zasobności gleby w przyswajalne składniki pokarmowe. Warto przypomnieć, że wyniki takie są aktualne przez cztery lata. Jeśli więc badania przeprowadzono wcześniej, to trzeba wykonać je powtórnie. 

Poleć
Udostępnij