Zakres zabiegów jest bardzo szeroki
Plantatorzy, którzy nie wykonali zabiegów doglebowych, mają jeszcze prawie trzy miesiące na podjęcie decyzji, w jakiej fazie zbóż wykonać opryski nalistne.
Herbicydy można aplikować od momentu szpilkowania zbóż, poprzez nieomalże wszystkie fazy rozwojowe, aż do strzelania w źdźbło (koniec wegetacji jesiennej). W doborze terminów należy również zwrócić uwagę na rozwój chwastów, aby potraktować je herbicydami w fazie największej wrażliwości.
4 książki w cenie 3!
Skorzystaj z oferty!
Doglebowo i nalistnie
Zdarza się, że wykonanie zaplanowanych zabiegów doglebowych uniemożliwiają warunki klimatyczne. Powodem najczęściej jest przesuszenie gleby. Jednak w przypadku wcześniejszego zaopatrzenia się w niektóre preparaty z powodzeniem można je wykorzystać w późniejszym terminie (tabela 1). Należy do nich część herbicydów zawierających diflufenikan. Preparaty takie jak: Delfin 500 SC, Kinara 500 SC i Sempra 500 SC można stosować nawet do końca krzewienia, co w praktyce oznacza do końca wegetacji jesiennej. Do produktów, które można stosować zarówno doglebowo, jak i nalistnie, należy także flufenacet w formie preparatów Reksio 600 SC i Sunfire 500 SC oraz fabryczna mieszanina Pontos zawierająca flufenacet z pikolinafenem. Uniwersalną, pod tym względem, listę zamyka prosulfokarb, który jest zalecany od momentu siewu do trzeciego liścia zbóż. Za ciekawostkę, a zarazem praktyczną informację, można uznać fakt, że kilkadziesiąt (!) preparatów zawierających diflufenikan, flufenacet lub ich fabryczne mieszaniny, zarejestrowanych jest tylko po wschodach zbóż. Do takich należy także mieszanina diflufenikanu z prosulfokarbem, które są składnikami preparatów Boxer Evo i Jura EC (tabela 2).
Diflufenikan i flufenacet powschodowo
Obydwie te substancje czynne są również partnerami dla wielu innych substancji czynnych, z którymi są zalecane jedynie po wschodach. Przykładem jest diflufenikan z pendimetaliną w formie identycznych preparatów Cayman Pro 440 SC i Ordago Pro 440 SC. Również sama pendimetalina (Activus 400 SC, Pendigan Strong 400 SC) jest zalecana po wschodach zbóż. Należy jednak wziąć pod uwagę, że pendimetalina (sama i w mieszaninach) mimo zaleceń stosowania nalistnego – działa doglebowo. Stąd zabiegi preparatami z jej udziałem (także Picona) powinny być wykonywane na bardzo wilgotną glebę, najlepiej na chwasty w fazie siewek. Kolejnym partnerem diflufenikanu jest chlorotoluron (Dyplomata 600 SC, Legato Pro 425 SC, Sheriff 600 SC, Snajper 600 SC). W tych herbicydach zawartość substancji czynnych jest różna (inne proporcje), stąd inne dawki i nieco inny zakres zwalczanych chwastów przez Legato Pro 425 SC w stosunku do pozostałych. W jednym z nowszych preparatów Laserto D 550 SC dodatkiem do diflufenikanu jest florasulam – preparat przeznaczony na stanowiska bez miotły, który z gatunków jednoliściennych dość dobrze zwalcza wyczyńca polnego. Flufenacet w mieszaninach dwuskładnikowych jest reprezentowany skromniej. Od dawna zalecanym preparatem jest Expert Met 56 WG zawierający dodatkowo metrybuzynę. Mieszanina ta aktualnie polecana jest w kilku nowych produktach (Coliseum, CP Helge 56 WG, Erast Plus 56 WG, Exmet Plus 56 WG, Fluazyna 56 WG, Metrafen 56 WG, Twin-Go). Wszystkie omówione mieszaniny zalecane są na stanowiska zachwaszczone miotłą zbożową oraz gatunkami dwuliściennymi.
Florasulam coraz ważniejszy
Jest substancją czynną zalecaną do zwalczania chwastów dwuliściennych w fazie 2-6 liści, chociaż praktyka wykazała jego aktywność w stosunku do chwastów starszych. Proces ich zwalczania może trwać stosunkowo długo – nawet do 4 tygodni. Przez początkowy okres brak jest widocznych efektów działania. Pojawiają się późno i „nagle” najpierw w postaci intensywnych żółtych i czerwonych przebarwień, potem pojawiają się nekrozy i następuje szybkie zamieranie chwastów. W terminie jesiennym, w celu zwiększenia zakresu zwalczanych gatunków dwuliściennych, florasulam jest zalecany jedynie w mieszaninach, np. z fluroksypyrem (Flurostar Super SE) lub halauksyfenem metylu w formie preparatu Quelex. Preparat ten wymaga łącznego zastosowania z adiuwantami olejowymi (np. zawierającymi estryfikowany olej rzepakowy) lub adiuwantami syntetycznymi zawierającymi niejonowe środki powierzchniowo czynne w dawkach zalecanych dla tych adiuwantów (np.: Atpolan Bio 80 EC 1,0 l/ha, Dassoil 0,5 l/ha, Olbras 88 EC 1,0 l/ha). Halauksyfen metylu można także stosować pojedynczo (GF-2573). Natomiast w celu jednoczesnego niszczenia gatunków jednoliściennych jest zalecany łącznie z pinoksadenem (Axial One 50 EC lub Axial Komplett).
Na miotłę i towarzystwo
Do substancji czynnych niszczących miotłę zbożową i niektóre gatunki dwuliścienne należy zaliczyć od lat popularny chlorotoluron (Desperado 500 SC, Dicurex Flo 500 SC, Lentipur Flo 500 SC, Opal 500 SC, Tolurex 500 SC, Toluron 700 SC, Złotosar 500 SC). Preparaty chociaż działają identycznie są zarejestrowane do stosowania w różnych przedziałach czasowych. Należy zwrócić uwagę, że niektóre formy zalecane są w niższych dawkach w uprawie żyta. Innym rozwiązaniem jest beflubutamid (BeFlex 500 SC). Jego działanie można zwiększyć dzięki zalecanym mieszaninom zbiornikowym z preparatem Boxer 800 EC (prosulfokarb) lub Lentipur Flo 500 SC (chlorotoluron).
We troje skuteczniej
Mieszaniny trójskładnikowe należą do uniwersalnych, nadających się na każde stanowisko, bez względu na typ (skład) zachwaszczenia. Praktycznie dają prawie całkowitą pewność wyeliminowania chwastów, dlatego też są stosunkowo drogie. Można je stosować na polach z małą liczbą gatunków chwastów, ale nie jest to ekonomiczne. Ich zastosowanie należy rozpatrzyć indywidualnie dla poszczególnych plantacji. Do preparatów trójskładnikowych należy Bacara Trio 516 SC, w którym popularna mieszaninę diflufenikan + flufenacet uzupełniono metrybuzyną. Inne trójskładnikowe preparaty to identyczne: Bizon, Legion i Viper, zawierające: diflufenikan, florasulam i penoksulam. Należy zwrócić uwagę, że w życie można je stosować do czwartego liścia, a w pozostałych zbożach do fazy trzech rozkrzewień. Mieszaniną o wysokiej skuteczności, zwłaszcza przeciw miotle zbożowej, jest preparat Trinity 590 SC (chlorotoluron + diflufenikan + pendimetalina). Inny wariant to możliwość wykorzystania środka Alister Grande 190 OD (diflufenikan + mezosulfuron metylowy + jodosulfuron metylosodowy). Należy zaznaczyć, że sam jodosulfuron w zabiegach jesiennych jest reprezentowany przez jeden herbicyd – Huzar 05 WG. Mało popularne mieszaniny zbiornikowe, reprezentowane są przez dziewięć środków, w składzie których znajdują się trzy odrębne substancje czynne: Adiunkt 500 SC, Herubin 500 SC i Saper 500 SC (diflufenikan), Cetnik 500 SC, Cevino 500 SC i Inker 500 SC (flufenacet) oraz Galmet 20 SG, Primstar 20 SG i Superherb 20 SG (metsulfuron metylu), które można stosować na zasadzie „każdy z każdym”, co w efekcie daje 27 (!) wariantów.
Albo jedno-, albo dwuliścienne
Pozostaje jeszcze kilka możliwości wykonania zabiegów zwalczających tylko chwasty jedno- lub tylko dwuliścienne. Gatunki jednoliścienne są wrażliwe na pinoksaden reprezentowany przez Axial 100 EC i jego dziewięć odpowiedników. Tę grupę chwastów można zwalczać także fabryczną mieszaniną klodinafop + pinoksaden reprezentowaną przez Traxos 50 EC. Jeżeli na polu jest problem jedynie z gatunkami dwuliściennymi, to poza omówionymi już substancjami czynnymi (halauksyfen metylu, florasulam, fluroksypyr) można zastosować tribenuron metylu będący składnikiem środków: Helgran 75 WG, Ranga 75 WG oraz Tribe 75 WG. Innym rozwiązaniem jest zastosowanie preparatu Esteron 600 EC (2,4-D) zalecanego w późnych fazach rozwojowych zbóż (BBCH 21-29), który zwalcza wrażliwe gatunki w fazie 2-6 liści, a po zastosowaniu najwyższej zalecanej dawki (1,0 l/ha) nawet w fazie 8 liści.
Artykuł ukazał się w wydaniu 09/2021 miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny". ZAPRENUMERUJ
Tabela 1. Przykładowe preparaty zalecane w zbożach ozimych bezpośrednio po siewie oraz jesienią nalistnie
Kombinacje | Substancja czynna | Grupa HRAC | Dawka l, kg/ha | Zboża ozime* | Wrażliwość chwastów** |
BBCH 00-10 (bezpośrednio po siewie do szpilkowania) | |||||
Reksio 600 SC | flufenacet | K3 | 0,25-0,35 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 00-13 (bezpośrednio po siewie do trzech liści) | |||||
Boxer 800 EC, Krum 800 | prosulfokarb | N | 3 | j, p, pż, ż | d + j |
Fidox 800 EC, Pluto, Roxy 800 EC | 2,0-4,0 | p | d + j | ||
BBCH 00-14 (bezpośrednio po siewie do czterech liści) | |||||
Fenfludi 500 WG, Mendel 500 WG, Ossetia | diflufenikan | K3 | 0,24 | p | d |
BBCH 00-23 (bezpośrednio po siewie do trzech rozkrzewień) | |||||
Sunfire 500 SC | flufenacet | K3 | 0,36-0,48 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 00-29 (bezpośrednio po siewie, aż do końca krzewienia) | |||||
Pontos | flufenacet + pikolinafen | K3 + F1 | 0,5-1,0 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 01-29 (od skiełkowania do końca krzewienia) | |||||
Delfin 500 SC, Kinara 500 SC, Sempra 500 SC | diflufenikan | K3 | 0,375 | j, p, ż | d |
Diflotex 500 SC, Liskam 500 SC | 0,2-0,25 | j, p | d |
Tabela 2. Przykładowe preparaty zalecane w zbożach ozimych jesienią tylko nalistnie
Kombinacje | Substancja czynna | Grupa HRAC | Dawka l, kg/ha | Zboża ozime* | Wrażliwość chwastów** |
BBCH 10-13 (od szpilkowania do trzech liści) | |||||
Activus 400 SC, Pendigan Strong 400 SC | pendimetalina | K1 | 4 | j, p, pż, ż | d + j |
Glosset SC | flufenacet | K3 | 0,2-0,4 | j, p, pż, ż | d + j |
Glosset 600 SC | flufenacet | 0,4 | j, p, pż, ż | d + j | |
Bat 600 SC, Battle Delta 600 SC | diflufenikan + flufenacet | F1 + K3 | 0,35 | j, p, pż, ż | d + j |
Carthago SC | 0,3-0,6 | j, p | d + j | ||
Czarnobyl, Naceto SC | 0,6 | j, p | d + j | ||
Bacara Trio 516 SC | diflufenikan + flufenacet + metrybuzyna | F1 + K3 + C1 | 0,45 | j, p, pż, ż | d + j |
Cayman Pro 440 SC, Ordago Pro 440 SC | diflufenikan + pendimetalina | F1 + K1 | 2,5 | j, p, pż, ż | d + j |
Boxer Evo EC, Jura EC | diflufenikan + prosulfokarb | F1 + N | 4 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 10-14 (od szpilkowania do czterech liści) | |||||
Arnold, Łucznik | diflufenikan + flufenacet | F1 + K3 | 0,6 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 10-16 (od szpilkowania do sześciu liści) | |||||
Fluent 500 SC | flufenacet | K3 | 0,4 | p | d + j |
BBCH 10-21 (od szpilkowania do początku krzewienia) | |||||
Mertil 600 SC, Reliance 600 SC | diflufenikan + flufenacet | F1 + K3 | 0,6 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 10-23 (od szpilkowania do trzech rozkrzewień) | |||||
Ramtic 500 SC, Shelter 500 SC, Starfire 500 SC | flufenacet | K3 | 0,36-0,48 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 10- 25(od szpilkowania do pełni krzewienia) | |||||
Komandos 560 SC, Kompleks 560 SC, Komplet 560 SC, Premium 560 SC | diflufenikan + flufenacet | F1 + K3 | 0,4-0,5 | j, p, pż, ż | d + j |
BeFlex 500 SC | beflubutamid | F1 | 0,25-0,5 | j, p | d + j |
BeFlex 500 SC + Boxer 800 EC | beflubutamid + prosulfokarb | F1 + N | 0,3 + 3,0 | p | d + j |
BeFlex 500 SC + Lentipur Flo 500 SC | beflubutamid + chlorotoluron | F1 + C2 | 0,3 + 2,0 | p | d + j |
Picona | pendimetalina + pikolinafen | K1 + F1 | 2,0-3,0 | j, p, pż | d + j |
BBCH 10-29 (od szpilkowania do końca krzewienia) | |||||
Dyplomata 600 SC, Sheriff 600 SC, Snajper 600 SC | diflufenikan + chlorotoluron | F1 + C2 | 1,25-1,5 | p | d + j |
Hukkata 500 SC | diflufenikan | F1 | 0,2-0,375 | j, p, pż, ż | d |
BBCH 10 - Kw (od szpilkowania do końca wegetacji jesiennej) | |||||
Expert 600 SC, Herold 600 SC | diflufenikan + flufenacet | F1 + K3 | 0,25-0,35 | j, p, pż, ż | d + j |
GF-2573 | halauksyfen metylu | O | 0,6-1,0 | j, p, pż, ż | d |
BBCH 11-12 (od pierwszego do drugiego liścia) | |||||
Agrosulfuron 750 WG | chlorosulfuron | B | 0,020-0,025 | p | d + j |
Fence 480 SC, Palisade 480 SC | flufenacet | K3 | 0,5 | p | d + j |
BBCH 11-13 (od pierwszego do trzeciego liścia) | |||||
Coliseum, CP Helge 56 WG, Erast Plus 56 WG, Exmet Plus 56 WG, Expert Met 56 WG, Fluazyna 56 WG, Metrafen 56 WG, Twin-Go | metrybuzyna + flufenacet | C1 + K3 | 0,35 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 11-14 (od pierwszego do czwartego liścia) | |||||
Bizon, Legion, Viper | diflufenikan + florasulam + penoksulam | F1 + B + B | 1 | ż | d + j |
Chlorosulfuron 75 WG | chlorosulfuron | B | 0,02 | p | d + j |
BBCH 11-20 (od pierwszego liścia do początku krzewienia) | |||||
Cetnik 500 SC, Cevino 500 SC, Inker 500 SC | flufenacet | K3 | 0,24-0,35 | p | d + j |
Cetnik 500 SC, (lub Cevino 500 SC lub Inker 500 SC) + Adiunkt 500 SC (lub Herubin 500 SC lub Saper 500 SC) | flufenacet + diflufenikan | K3 + F1 | 0,3 + 0,2 | p | d + j |
Cetnik 500 SC (lub Cevino 500 SC lub Inker 500 SC) + Adiunkt 500 SC (lub Herubin 500 SC lub Saper 500 SC) + Galmet 20 SG (lub Primstar 20 SG lub Superherb 20 SG) | flufenacet + diflufenikan + metsulfuron metylu | K3 + F1 + B | 0,3 + 0,2 + 0,015 | p | d + j |
BBCH 11-23 (od pierwszego liścia do trzech rozkrzewień) | |||||
Bizon, Legion, Viper | diflufenikan + florasulam + penoksulam | F1 + B + B | 1 | j, p, pż | d + j |
BBCH 11-29 (od pierwszego liścia do końca krzewienia) | |||||
Quelex (+ adiuiwant) | florasulam + halauksyfen metylu | B + O | 0,0375 | j, p, pż, ż | d |
BBCH 11-30 (od pierwszego liścia do początku strzelania w źdźbło) | |||||
Glean 75 WG, Nuher 75 WG | chlorosulfuron | B | 0,020-0,025 | j, p, pż, ż | d + j |
BBCH 11-Kw (od pierwszego liścia do końca wegetacji) | |||||
Arubis 50 SG, Spoton 50 SG, Surfer 50 SG | chlorosulfuron | B | 0,025-0,0375 | p, pż, ż | d + j |
BBCH 12-Kw (od drugiego liścia do końca wegetacji - chlorotoluron do pierwszych przymrozków) | |||||
Tolurex 500 SC | chlorotoluron | C2 | 1,5-2,0 | j, p, pż | d + j |
Axial One 50 EC | florasulam + pinoksaden | B + A | 0,75-1,0 | j, p, pż, ż | d + j |
Axial Komplett | florasulam + pinoksaden | 0,75-1,0 | j, p, pż, ż | d + j | |
BBCH 12-13 (od drugiego do trzeciego liścia) | |||||
Diflanil 500 SC, Dina 500 SC, Premazor Sad 500 SC, Ukulele 500 SC | diflufenikan | F1 | 0,3 | p | d |
Claytob Dome 500 SC, Clayton El Nino, Flufenik, Kwash, Legato, Ryś, Somnus, Stakato, Talos – wszystkie 500 SC | 0,2-0,3 | p | d | ||
Toluron 700 SC | chlorotoluron | C2 | 1,4 | j, p, pż | d + j |
BBCH 12-14 (od drugiego do czwartego liścia) | |||||
Sulfen 75 WG, Tacyt 75 WG | chlorosulfuron | B | 0,02 | p | d + j |
Trinity 590 SC | chlorotoluron + diflufenikan + pendimetalina | C2 + F1 + K1 | 2,0-2,5 | p, pż, ż | d + j |
BBCH 12-21 (od dwóch liści do początku krzewienia) | |||||
Traxos 50 EC | klodinafop + pinoksaden | A + A | 1,2 | p, pż, ż | j |
BBCH 12-22 (od dwóch liści do dwóch rozkrzewień) | |||||
Laserto D 550 SC | diflufenikan + florasulam | F1 + B | 0,075 | j, p, pż, ż | d |
BBCH 12-29 (od drugiego liścia do końca krzewienia) | |||||
Tribe 75 WG | tribenuron | B | 0,02 | j, p | d |
BBCH 13-25 (od trzeciego liścia do pełni krzewienia) | |||||
Alister Grande 190 OD | diflufenikan + mezosulfuron + jodosulfuron | F1 + B + B | 0,8-1,0 | p, pż, ż | d + j |
BBCH 13-29 (od trzeciego liścia do końca krzewienia) | |||||
Dyplomata 600 SC, Sheriff 600 SC, Snajper 600 SC | diflufenikan + chlorotoluron | F1 + C2 | 1,25-1,5 | j, pż | d + j |
Opal 500 SC, Złotosar 500 SC | chlorotoluron | C2 | 2 | p | d + j |
Helgran 75 WG, Ranga 75 WG | tribenuron | B | 0,02 | p, pż | d |
BBCH 13 - Kw (od trzeciego liścia do końca wegetacji jesiennej) | |||||
Addar 50 EC, Aron 50 EC, Axel R 50 EC, Axial 50 EC, Fraxial 50 EC, Paella 50 EC, Paxio 50 EC, Pinoxy 50 EC, Piksoden 50 EC, Rapino 50 EC | pinoksaden | A | 0,6-0,9 | j, p, pż, ż | j |
Huzar 05 WG | jodosulfuron met-sod. | B | 0,15-0,20 | p, pż, ż | d + j |
Desperado 500 SC, Dicurex Flo 500 SC, Lentipur Flo 500 SC | chlorotoluron | C2 | 2 | j, p, pż, ż | d + j |
Legato Pro 425 SC | diflufenikan + chlorotoluron | F1 + C2 | 2,0-2,5 | p, pż, ż | d + j |
BBCH 14-23 (od czwartego liścia do trzech rozkrzewień) | |||||
Adiunkt 500 SC, Herubin 500 SC, Saper 500 SC | diflufenikan | F1 | 0,24-0,3 | p, pż | d |
BBCH 14-29 (od czwartego liścia do końca krzewienia) | |||||
Flurostar Super SE | florasulam + fluroksypyr | B + O | 1,0-1,5 | j, p, pż | d |
BBCH 21-29 (od początku do końca krzewienia) | |||||
Esteron 600 EC | 2,4-D | O | 0,8-1,0 | j, p | d |
BBCH 25 (w pełni krzewienia) | |||||
Toluron 700 SC | chlorotoluron | C2 | 1,4 | ż | d + j |
Tolurex 500 SC | 1,5-2,0 | ż | d + j |
* j – jęczmień (szczegółową ochronę przed chwastami przedstawiono w sierpniowym numerze „Przedsiębiorcy Rolnego”), p – pszenica, pż – pszenżyto, ż – żyto. ** d- dwuliścienne, j- jednoliścienne