Najwcześniej siany, najwcześniej odchwaszczany
Jęczmień jest najwcześniej sianym zbożem ozimym, dlatego okres wegetacji do zimowego spoczynku jest w tej uprawie najdłuższy. W tym czasie należy go zabezpieczyć przed zachwaszczeniem.
Jęczmień ozimy nieodchwaszczany jesienią, a zwłaszcza gdy potem następuje stosunkowo lekka zima, wiosną może być zahamowany we wzroście. Jest to spowodowane konkurencyjnym działaniem chwastów, które silnie ukorzenione szybko się rozrastają i nabywają odporności na dawki herbicydów zalecanych w tym terminie. Dlatego plantacje jęczmienia ozimego, które mają wysoko plonować, powinny być odchwaszczane jesienią.
W jakim terminie?
Program jesiennego zwalczania chwastów w jęczmieniu jest przystosowany do wczesnych zabiegów. Kilkanaście herbicydów zawierających cztery substancje czynne jest zalecanych tylko przedwschodowo. Podstawowy trzon programu stanowią kombinacje zalecane od wschodów do trzech liści jęczmienia. Niektóre z tych preparatów można stosować do fazy końca krzewienia. Tylko jeden (Esteron 600 EC) jest zalecany późno, tzn. od początku do końca krzewienia.
Ocenić skład gatunkowy
Zdecydowana większość preparatów jest zalecana do zwalczania miotły zbożowej w towarzystwie chwastów dwuliściennych. Jedynie gatunki dwuliścienne zwalczają preparaty zawierające sam diflufenikan (Delfin 500 SC, Diflotex 500 SC, Kinara 500 SC, Liskam 500 SC, Matrix, Sempra 500 SC), diflufenikan w mieszaninie z florasulamem (Liskam D 550 SC), halauksyfen metylu (GE 2573) i jego mieszaninę z florasulamem (Quelex), tribenuron (Tribe 75 WG), florasulam z fluroksypyrem (Flurostar Super SE) oraz 2,4-D (Esteron 600 EC). W przypadku wystąpienia tylko gatunków jednoliściennych można zastosować preparaty zawierające pinoksaden (Addar 50 EC, Aron 50 EC, Axel R 50 EC, Axial 50 EC, Fraxial 50 EC, Paella 50 EC, Paxio 50 EC, Pinoxy 50 EC, Piksoden 50 EC, Rapino 50 EC).
Diflufenikan i flufenacet
Ponad połowę programu stanowią kombinacje herbicydowe z udziałem diflufenikanu i flufenacetu. Sam diflufenikan jest zalecany najrzadziej. Preparaty: Delfin 500 SC, Kinara 500 SC, Matrix i Sempra 500 SC należy stosować głównie na stanowiskach, na których, spodziewane są takie gatunki jak: fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, maruna nadmorska, przetacznik perski, przytulia czepna, rumianek pospolity i tasznik pospolity. Diflufenikan w pewnym stopniu ogranicza i hamuje też rozwój miotły zbożowej. Stąd jest bardzo dobrym „partnerem” dla substancji czynnych, które niszczą ten gatunek, bo znacznie wspiera ich działanie. Jednocześnie warto wiedzieć, co nie jest zamieszczane w etykietach, że diflufenikan skutecznie zwalcza wyczyniec polny.
Flufenacet (Glosset SC, Glosset 600 SC, Ramtic 500 SC, Shelter 500 SC, Starfire 500 SC, Sunfire 500 SC) głównie jest zalecany do zwalczania miotły zbożowej i wyczyńca polnego. Spośród chwastów dwuliściennych ogranicza występowanie przytulii czepnej. Dlatego uzupełniające się działanie tych dwóch substancji czynnych jest tak bardzo popularne do zwalczania często spotykanego modelu zachwaszczenia jęczmienia ozimego. Do fabrycznych mieszanin tych substancji czynnych należy wiele preparatów (Arnold, Bat 600 SC, Battle Delta 600 SC, Carthago SC, Czarnobyl, Expert 600 SC, Herold 600 SC, Komandos 560 SC, Kompleks 560 SC, Komplet 560 SC, Laserto D 550 SC, Łucznik, Mertil 600 SC, Naceto SC, Premium 560 SC i Reliance 600 SC). Proporcje dwóch substancji czynnych w tych produktach są różne, dlatego zalecane są w innych dawkach, ale efekt chwastobójczy jest bardzo zbliżony. Znacznych różnic można także dopatrzyć się w terminach stosowania zarówno pojedynczych substancji, jak również ich mieszanin. Obie substancje są selektywne dla jęczmienia od momentu siewu do fazy pełni krzewienia. Podstawową zasadą jest stosowanie ich na chwasty we wczesnych fazach rozwojowych (siewki).
W połączeniu z innymi
Pozostałe substancje czynne są uniwersalne i zwalczają zarówno miotłę, jak i pewną grupę chwastów dwuliściennych. W sytuacji znacznego nasilenia występowania miotły zbożowej czy wykonywania zabiegu w fazach jej mniejszej wrażliwości, a także w celu zapobiegania zjawisku uodporniania się tego gatunku, diflufenikan i flufenacet są często stosowane z substancjami o innych mechanizmach działania.
Przykładowo można wymienić prosulfokarb zalecany sam w formie preparatów Boxer 800 EC i Krum 800 oraz środki Boxer Evo i Jura EC, w których drugą substancją czynną jest diflufenikan. Podobnie pendimetalina, która pojedynczo jest zalecana w postaci siedmiu produktów handlowych, może być także zastosowana łącznie z diflufenikanem w formie identycznych preparatów Cayman Pro 440 SC i Ordago Pro 440 SC. Popularny od wielu lat chlorotoluron (Desperado 500 SC, Dicurex Flo 500 SC, Lentipur Flo 500 SC, Toluron 700 SC, Tolurex 500 SC) także może być „wzmocniony” diflufenikanem (Dyplomata 600 SC, Sheriff 600 SC, Snajper 600 SC). Wreszcie znany od wielu lat chlorsulfuron zalecany w jęczmieniu tylko nalistnie (Glean 75 WG, Nuher 75 WG) produkowany jest także w wersji z diflufenikanem – Glean Strong 54 WG.
Flufenacet też ma swoich „partnerów”. W tym przypadku substancje czynne nie są polecane pojedynczo, a wyłącznie właśnie z flufenacetem. Pierwszy przykład to Pontos (+ pikolinafen), drugi to stosowany przez wiele sezonów Expert Met 56 WG i jego kilka późniejszych odpowiedników: Coliseum, Erast Plus 56 WG, Exmet Plus 56 WG, Metrafen 56 WG, Twin-Go (+ metrybuzyna).
Udział dominujących substancji czynnych nie kończy się na preparatach dwuskładnikowych. Na stanowiskach o szerokim zakresie występujących gatunków chwastów, zalecane są uniwersalne preparaty trójskładnikowe. Należą do nich analogiczne: Bizon, Legion i Viper, zawierające oprócz diflufenikanu, florasulam i penoksulam oraz Bacara Trio 516 SC, w której duet diflufenikan i flufenacet zastał uzupełniony metrybuzyną.
Na miotłę z towarzystwem
Preparat Beeflex 500 SC (beflubutamid) zalecany jest w dawce 0,25-0,5 l/ha. W dawce niższej zwalcza niektóre gatunki dwuliścienne, w wyższej dodatkowo skutecznie miotłę zbożową. Analogiczne preparaty Axial Komplett i Axial One 50 EC to fabryczna mieszanina pinoksadenu (tylko jednoliścienne) i florasulamu (tylko dwuliścienne). Dość istotną cechą florasulamu jest jego skuteczność na chwasty w fazie sześciu liści właściwych i dość silny destrukcyjny wpływ na chwasty starsze, które mogą nawet zamierać, ale nie wcześniej niż po upływie czterech, a nawet sześciu tygodni.
Program jesiennego zwalczania chwastów w jęczmieniu ozimym
Artykuł ukazał się w wydaniu 08/2021 miesięcznika "Przedsiębiorca Rolny". ZAPRENUMERUJ