Modernizacja gospodarstw wypędziła ze wsi ptaki

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: PAP, (em) | redakcja@agropolska.pl
10-12-2021,12:20 Aktualizacja: 10-12-2021,13:05
A A A

Polskie wsie od lat zmieniają się na wielką skalę. Postępuje intensyfikacja rolnictwa, znana już dobrze z negatywnego wpływu na bioróżnorodność. Za spadek liczby ptaków we wsiach - ale i na polach - odpowiada w dużej mierze modernizacja gospodarstw.

Od kilku dekad obszary wiejskie zmieniają się na potęgę. Jeden z trendów dotyczy organizacji upraw: mozaikę łąk, pól i ugorów coraz częściej zastępują uprawy wielkoobszarowe, co w krajobrazie oznacza rewolucję.

zabudowa mieszkaniowa na terenach wiejskich, konflikty na wsiach,ochrona miejsc pracy rolników

"Przestrzenna" ochrona miejsca pracy rolników? Znamy pomysły urzędników

Być może do systemu planowania przestrzennego zostanie włączone nowe narzędzie - plan ogólny - który będzie miał precyzyjnie wyznaczyć granice obszarów rozwoju zabudowy w gminach. Biorąc pod uwagę masowe w ostatnich latach...

Naukowcy i osoby zajmujące się ochroną środowiska właśnie w tych zmianach upatrywały przyczyn problematycznego trendu: ubytku ptaków z krajobrazu rolniczego. Okazuje się jednak, że nie mniej ważny jest inny rodzaj zmian, zachodzących w obrębie wsi, czy może gospodarstw: modernizacja. Jej objawy to m.in. odnawianie i docieplanie starych budynków mieszkalnych i gospodarczych czy porządkowanie ich bezpośredniego otoczenia.

Wpływowi obu rodzajów zmian na ptasią społeczność przyjrzeli się naukowcy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Szwedzkiego Uniwersytetu Rolniczego w Uppsali (SUAS), Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Wyniki pracy, finansowanej przez MEiN, przedstawili na łamach "Conservation Letters".

Aby sprawdzić, jak zmiany w samych wsiach i w ich rolniczym otoczeniu wpływają na awifaunę, naukowcy liczyli ptaki w 104 wielkopolskich wsiach i otaczających je polach. Badania prowadzono we wsiach o różnym charakterze "rozwojowym": od bardzo tradycyjnych po nowe. Otaczające pola były zróżnicowane pod względem intensywności rolnictwa, przy czym dobrano próbę tak, by poziom modernizacji wsi nie był związany z intensywnością gospodarowania na polach.

kwalifikacje zawodowe rolników, młodzi rolnicy, kowr, arimr

Kwalifikacje rolnicze pod lupą urzędników. Będą zmiany

Resort rolnictwa prowadzi prace nad przepisami dotyczącymi kwalifikacji zawodowych rolników. Póki co nie ujawnia jednak, w jakim kierunku pójdą zmiany. W sprawie ujednolicenia przepisów dotyczących "Młodych...

Co się okazało? Nowoczesne wsie i ich okoliczne pola miały o 50-60 proc. mniej ptaków niż tradycyjne stare wsie i ich rolnicze otoczenie, podczas gdy efekt intensyfikacji był widoczny tylko dla niektórych grup ptaków gniazdujących na polach.

Jeśli chodzi o spadki liczebności ptaków żyjących w pobliżu gospodarstw, to według przewidywań modeli statystycznych modernizacja wsi oraz intensyfikacja rolnictwa przyczyniają się do niego odpowiednio w 88 i w 12 procentach. Natomiast według przewidywań spadków liczebności ptaków otwartych terenów rolniczych udział obu procesów wynosi odpowiednio 56 i 44 procent.

- Nasze główne wnioski obalają utrzymujące się od dziesięcioleci przekonanie: że intensyfikacja rolnictwa jest jedyną przyczyną spadku liczebności ptaków krajobrazu rolniczego. Dotyczy to zarówno zgrupowań ptaków w samych wioskach, jak również - co jest najbardziej zaskakujące - ptaków z okolicznych pól. Jednym z najważniejszych odkryć naszej nowej pracy jest to, że wraz ze wzrostem stopnia modernizacji wsi spada liczebność grupy ptaków związanych z mozaiką pól i zadrzewień śródpolnych - takich, jak trznadel, dzwoniec czy potrzeszcz - komentuje dr Zuzanna Rosin z UAM i z SUAS, głowna autorka badań.
 

Poleć
Udostępnij