Nie lekceważ fosforu, bo tracisz

Poleć
Udostępnij
Autor tekstu: dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak | artyszak@apra.pl
02-11-2020,8:25 Aktualizacja: 02-11-2020,8:24
A A A

W części gospodarstw stosuje się zbyt małe dawki fosforu, co nie pozwala na efektywne nawożenie i zubaża glebę z tego składnika.

Ilość fosforu jaką rośliny muszą pobrać do wytworzenia oczekiwanej wielkości plonu zależy od wielkości tego plonu oraz potrzeb pokarmowych roślin. Potrzeby pokarmowe roślin informują o tym, ile kg fosforu (P2O5) rośliny muszą pobrać, aby wytworzyć 1 tonę plonu głównego (ziarna, nasion, korzeni, bulw) i odpowiednią ilość plonu ubocznego. Warto więc sobie uświadomić, że im większe plony uzyskuje rolnik, tym więcej fosforu wywozi z pola.

nawożenie fosforem, fosfor, nawozy fosforowe, superfosfat pojedynczy, nitrofosy, amofoski,

Co trzeba wiedzieć o fosforze i nawozach fosforowych?

Fosfor należy do podstawowych i najdroższych składników pokarmowych. W nawozach występuje w różnych formach, ale nawet z tych w pełni rozpuszczalnych w wodzie i w optymalnych warunkach jest wykorzystywany przez rośliny co najwyżej w...

Potrzeby pokarmowe wynoszą (kg P2O5 na 1 t):

Zboża:

  • Pszenica ozima - 10,0;
  • Pszenżyto ozime - 11,1;
  • Żyto - 11,0;
  • Jęczmień ozimy - 11,0;
  • Jęczmień jary - 10,0;
  • Pszenica jara - 12,0;
  • Owies - 12,0;
  • Kukurydza na ziarno - 13,0.

Okopowe:

  • Burak cukrowy - 2,4;
  • Burak pastewny - 1,0;
  • Ziemniak - 1,5.

Przemysłowe:

  • Rzepak - 20,0.

Strączkowe:

  • Groch - 13,0;
  • Bobik - 18,0;
  • Łubiny - 18,0.

nawozy, big-bag

Fosfor i potas daj jesienią

Okres jesienny jest optymalny do nawożenia fosforem i potasem pod rośliny jare. Nie warto z tym czekać do wiosny, bo termin jesienny odznacza się wieloma zaletami. Dobre wymieszanie Stosowanie fosforu i potasu przed zimą pozwala na głębokie ich...

Pastewne:

  • Kukurydza na kiszonkę - 1,0;
  • Strączkowe na zielonkę - 1,6;
  • Koniczyna - 1,5;
  • Lucerna - 2,0;
  • Trawy - 1,7;
  • Motylkowe drobnonasienne z trawami - 1,8;
  • Mieszanki zbożowo-strączkowe - 1,3.

Źródło: IUNG Puławy.

Nie należy ściśle trzymać się tych wartości, bo w praktyce mogą znacznie się różnić, ale dają one obraz zapotrzebowania roślin na fosfor. Warto podać kilka przykładów, aby można je było odnieść do własnego gospodarstwa:

  • jęczmień ozimy - 10 t z 1 ha = 99 kg P2O5 (9 x 11,0);
  • owies - 4 t z 1 ha = 48 kg P2O5 (4 x 12,0);
  • rzepak - 4 t z 1 ha = 80 kg P2O5 (4 x 20,0);
  • kukurydza na ziarno - 10 t z 1 ha = 130 kg P2O5 (10 x 13,0).

pomiot drobiowy, odzyskiwanie fosforu z popiołu, Barbara Białecka, Główny Instytut Górnictwa

Chcą odzyskiwać fosfor z popiołu po spaleniu pomiotu drobiowego

Naukowcy z siedmiu krajów wspólnie zbadają możliwości efektywnego odzyskiwania fosforu z popiołu po spaleniu pomiotu drobiowego, powstającego np. na kurzych fermach. Pomiot drobiowy to mieszanina wydalin hodowanego drobiu i...

Fosfor rośliny pobierają z gleby, pozostawionego na polu plonu ubocznego przedplonu, zastosowanych nawozów naturalnych i mineralnych. Rolnik powinien dążyć do uzyskania, podobnie jak w przypadku innych składników, do co najmniej średniej zawartości fosforu przyswajalnego w glebie. Zasobność bardzo niska i niska są niedopuszczalne. Tymczasem w latach 2015-2018 aż 28 proc. próbek gleby zbadanych w okręgowych stacjach chemiczno-rolniczych odznaczało się taką zawartością fosforu przyswajalnego i było to więcej niż próbek z zawartością średnią - 26 proc.

Część fosforu rośliny mogą pobrać z pozostawionej na polu słomy zbóż czy innego plonu ubocznego przedplonu. W sytuacji, gdy rolnik wywozi bezpowrotnie z pola słomę, dawki tego składnika w nawozach mineralnych musi zwiększyć zgodnie z zaleceniami IUNG-PIB w Puławach o 20 proc.   

Większość gospodarstw nie utrzymuje zwierząt, a w związku z tym nie dysponuje nawozami naturalnymi i fosfor musi dostarczać przede wszystkim w nawozach mineralnych. Jak podaje GUS (2020) w roku gospodarczym 2018/2019 średnia dawka fosforu w naszym rolnictwie wyniosła 23,4 kg P2O5 na 1 ha użytków rolnych. Wykorzystanie fosforu z nawozów mineralnych wynosi w pierwszym roku po zastosowaniu tylko 20 proc.

Oczywiście bezcelowe jest stosowanie nadmiernych w danych warunkach dawek fosforu, bo nie jest tylko ekonomicznie nieuzasadnione, ale także szkodliwe dla środowiska naturalnego ze względu na ryzyko skażenia wód.

  • Krok po kroku w zakresie doboru odmian, nawożenia i ochrony. Zamów prenumeratę miesięcznika "Nowoczesna Uprawa" już teraz
Poleć
Udostępnij